FILM

Zawrót głowy (1958)

Vertigo

Ciekawostki

Alfred Hitchcock początkowo chciał, aby rolę Madeleine zagrała Vera Miles. Aktorka była jednak wówczas w ciąży i dlatego reżyser zdecydował się na Kim Novak.

Alfred Hitchcock pojawia się w 11 minucie filmu. Ubrany w szary garnitur przechodzi obok stoczni Gavina Elstera.

Rolą Madeleine / Judy była zainteresowana Audrey Hepburn.

Kiedy Scott skręca do alejki z kwiaciarnią, ściana po jego prawej stronie ma okno. Kiedy później wysiada z samochodu okna nie

U "Gavina and Scottiego" w pewnym momencie z drinków znikają kostki lodu.

Ilość światła w alejce zmienia się, kiedy do kwiaciarni wchodzi najpierw Madeleine, a po niej Scottie.

Stojące za kwiaciarnią samochody zmieniają swoje położenie, kiedy z kwiaciarni wychodzi Madeleine, a za nią Scottie.

Kiedy Scottie podąża za Madeleine na dach dzwonnicy, za schodami widać rękę członka ekipy filmowej, gdy ujęcie na kobietę pada od dołu.

Gdy w końcowej scenie kamera oddala się od stojącego na szczycie dzwonnicy Scottiego, przez moment na ścianie widać jej cień.

Wystawa w księgarni zmienia się w zależności od kręcenia. Inną widać wewnątrz pomieszczenia, a inną z zewnątrz.

Kiedy Scottie i Judy jadą do hiszpańskiej misji, doskonale widać, iż mężczyzna jedzie po niewłaściwej stronie.

Kiedy Scotty i Madeleine są na wybrzeżu, kobieta ma na sobie biały płaszcz i czarny szalik, który w niektórych ujęciach jest inaczej zawiązany, a w niektórych w ogóle go nie ma.

Podczas rozmowy Madeleine ze Scottiem przed jego domem widać kilkakrotnie przejeżdżający ten sam samochód.

Kiedy Judy pakuje do walizki swoje ubrania po spotkaniu ze Scottiem, wiszący w szafie szary płaszcz w poszczególnych ujęciach pojawia się i znika.

W restauracji Erniego Kim Novak widać w dwóch ujęciach. Za drugim razem wystrój lokalu, który widać, jest inny niż chwilę wcześniej.

Kiedy Scottie obserwuje Madeleine w galerii, wystrój sali w pobliżu obrazu Carlotty zmienia się w poszczególnych ujęciach.

Kiedy Madeleine budzi się w łóżku Scottiego, obok łóżka widać 2 krzesła. Kiedy mężczyzna wchodzi po raz drugi do pokoju, jedno krzesło stoi w innym miejscu, zaś drugiego już nie ma.

Kiedy Scottie wisi na rynnie budynku, kamera filmuje go z dwóch różnych miejsc, jednak widoczne tło jest takie same.

Scottie kładzie przed kominkiem dwie zielone poduszki, by Madeleine mogła na nich usiąść. W kolejnym ujęciu kolor poduszek jest już złoty, po czym ponownie zielony.

Właścicielka hotelu McKittrick wchodzi do pokoju Madeleine. Drzwi są otwarte, a przecież każdy gość hotelu zamyka za sobą drzwi na klucz, który umieszcza w recepcji.

Suszące się w kuchni ubrania Madeleine zmieniają się w kolejnych ujęciach.

Podczas rozmowy Scottiego i Madeleine na plaży pomiędzy nimi jest drzewo. Kobieta obejmuje je lewą ręką, jednak po chwili bez żadnego ruchu opiera się o nie.

Kiedy Scottie podjeżdża przed hotel, szyba w oknie samochodu jest opuszczona. Po chwili, gdy mężczyzna z niego wysiada, szyba jest już zasunięta.

Scottie i Judy w sklepie Ransohoffa kupują nowe ubrania. Kiedy kobieta przymierza buty, widać, iż obuwie jest już przechodzone.

Układ książek na wystawie sklepowej zmienia się w zależności od ujęcia.

Kluczowe dla filmu sceny były kręcone w hiszpańskiej misji San Juan Batista. Kościół ten nie posiadał już wówczas wieży dzwonniczej, która spaliła się wiele lat wcześniej podczas pożaru. Widoczna na filmie wieża jest dziełem filmowców, którzy wmontowali w film zdjęcia innej wieży tak, iż wygląda ona bardzo realistycznie.

Hotel Empire, w którym James Stewart znalazł Kim Novak, faktycznie nazywa się York Hotel i znajduje się w San Francisco przy 940 Sutter Street. Bohaterka grana przez Novak mieszkała w pokoju 501, który do dziś zachował wiele elementów wystroju z czasów, gdy był w nim kręcony ten film.

Film kręcono w San Francisco, Los Angeles, Boulder Creek, San Juan Bautista, Pebble Beach i Big Basin (Kalifornia, USA).

Hitchcock jako jeden z pierwszych użył, właśnie w tym filmie, charakterystycznego efektu - złudzenia optycznego uzyskanego w wyniku zmiany ogniskowej obiektywu przy jednoczesnym najeździe kamery. Np. w słynnej scenie w wieży w jednym ujęciu widzimy oczyma bohatera (ma lęk wysokości) spiralę schodów, która nagle zaczyna "wydłużać się". Także w scenie koszmarów głównego bohatera, gdy wisi uczepiony rynny, następuje zbliżeniu jego twarzy, na której się rysuje przerażenie, a jednocześnie ziemia, dosłownie "usuwa się w dół".

Scena, w której Madeleine spogląda na portret w pałacu, była kręcona przez tydzień, ponieważ reżyser chciał sfilmować ujęcie w jak najlepszym świetle.

W 2005 r. film zajął 2. miejsce na liście stu najlepszych obrazów wszech czasów. Plebiscyt został przygotowany przez redaktorów magazynu "Total Film".

Alfred Hitchcock był rozgoryczony komercyjną porażką filmu, a także nieprzychylnymi reakcjami na jego temat. Winą za porażkę obarczył Jamesa Stewarta, który jego zdaniem wyglądał za staro. Hitchcock już nigdy więcej nie powierzył Stewartowi roli w swoim filmie, choć ten wcześniej był jednym z jego najbardziej ulubionych aktorów.

"Zawrót głowy" był filmem niedostępnym dla widzów przez całe dekady ponieważ prawa do niego (wraz z czterema innymi filmami z tego samego okresu) zostały zakupione przez Alfreda Hitchcocka, a po jego śmierci przeszły na córkę, jako część jego dziedzictwa. "Zawrót głowy" i pozostałe cztery filmy przez długi okres czasu były określane niesławnym mianem "Five Lost Hitchcocks" (Pięć Zagubionych Hitchcocków) i zostały na nowo wprowadzone do kin około 1984 roku, po 30-letniej absencji. Pozostałe cztery zagubione filmy o których mowa to: "Człowiek, który wiedział za dużo", "Okno na podwórze", "Lina" oraz "Kłopoty z Harrym".

Więcej o filmie:


https://vod.plus?cid=fAmDJkjC