FILM

Prawo zemsty (2009)

Law Abiding Citizen

Pressbook

W napadzie rabunkowym na dom ginie matka i córka, zaś ocalały z masakry ojciec rodziny nie cofnie się przed niczym, żeby pomścić śmierć bliskich. Film PRAWO ZEMSTY, jest szokującym przykładem na to, że sprawiedliwość bywa ślepa.

Film wyszedł spod ręki reżysera Włoskiej roboty i Negocjatora – F. Gary Gray’a.

Clyde Shelton (Gerard Butler) jest przykładnym mężem i ojcem oraz uczciwym człowiekiem, którego żona i córka zostają brutalnie zamordowane podczas włamania do ich domu. Kiedy zabójcy zostają schwytani, sprawę dostaje głodny sukcesu prokurator z Filadelfii, Nick Rice (Jamie Foxx). Nick proponuje jednemu z podejrzanych złagodzenie wyroku w zamian za zeznania przeciwko wspólnikowi.

Mija dziesięć lat. Człowiek, który uniknął kary za morderstwo zostaje znaleziony martwy, a do winy bez wahania przyznaje się Clyde Shelton. Po czym bez ogródek uprzedza Nicka: albo ten naprawi błąd w systemie sprawiedliwości, przez który ucierpiała jego rodzina albo kluczowe osoby związane z tamtym procesem zginą.

Niebawem Shelton zaczyna spełniać swoje groźby, aranżując zza krat więzienia serię wyjątkowo szatańskich zabójstw, których nie da się przewidzieć ani powstrzymać. Na Filadelfię pada strach, kiedy znane osobistości, jedna po drugiej giną z polecenia Sheltona, a władze są bezradne wobec jego bezwzględnych poczynań.

Kolejnym ofiarom zapobiec może jedynie Nick, lecz w tym celu będzie musiał przechytrzyć błyskotliwego socjopatę w makabrycznym pojedynku umysłów, w którym nawet najdrobniejszy błąd oznacza śmierć. Zdając sobie sprawę, że na muszce Sheltona znalazła się teraz jego własna rodzina, Nick zaczyna rozpaczliwy wyścig z czasem, stając do walki ze śmiertelnie niebezpiecznym przeciwnikiem, który zawsze zdaje się wyprzedzać go o krok.

Solidne kreacje w wykonaniu Gerarda Butlera i Jamie'go Foxx'a są mocną stroną tego błyskotliwego, dynamicznego thrillera, który od początku do końca szokuje i zaskakuje widza.
/ComingSoon/

Jeden z najbardziej kontrowersyjnych, anarchistycznych i burzących spokój filmów od dziesięcioleci.
/Movie Sound/

Prawo zemsty to sprawnie zrealizowany thriller, który bawi się z widzem w kotka i myszkę, posługując się tu i ówdzie elementami gore.
/Film Critic/

Gerard Butler daje zabójczo atrakcyjny popis aktorstwa.
/Variety/

Gerard Butler, gwiazda i jeden z producentów PRAWA ZEMSTY, wystąpił w przeboju 300, opartym na technologii CGI-, filmowej adaptacji broadwayowskiego fenomenu Upiór w operze i najnowszym, epickim kryminale Guy'a Ritchie RocknRolla, lecz uważa, że film ten to dla niego zupełna odmiana. “Nie pamiętam, żebym był kiedykolwiek tak podekscytowany, pracując nad filmem”, przyznaje Butler. “Mam poczucie, że porusza on niezwykle istotne tematy i powinien pozwolić nam uświadomić sobie, jakie szczęście ma większość z nas”.

W filmie PRAWO ZEMSTY śledzimy losy Clyde'a Sheltona, granego przez Butlera, który z pozoru jest kolejną ofiarą przestępstwa oraz Nicka Rice'a, prokuratora z Filadelfii, w którego wcielił się zdobywca Oscara, Jamie Foxx. Widz podąża za nimi labiryntem przemocy i zemsty, gdzie nic nie jest takie, jak się wydaje, a prawo zawsze jest jeden krok do tyłu. Nad wstępną wersją scenariusza pracował ze scenarzystą Kurtem Wimmerem (Equilibirium, Afera Thomasa Crowna), producent Lucas Foster. “Ogólnie rzecz biorąc, scenariusz miał opowiadać o mężczyźnie, który zawiódł się na systemie i postanawia dać temu systemowi lekcję – zza krat więzienia”, mówi Foster. “Chcemy wierzyć, że kiedy ktoś zostaje aresztowany i dostaje się w tryby systemu, jest to w zasadzie koniec sprawy. Niezależnie od wyniku końcowego, czyli wyroku uniewinniającego lub skazującego, to koniec całej historii. W naszym filmie, to dopiero początek”.

Ten niekonwencjonalny punkt wyjściowy przekonał Butlera, że PRAWO ZEMSTY nie jest typowym thrillerem psychologicznym. “Historia ta zrobiła na mnie wrażenie zupełnie inne niż w przypadku większości filmów z tego gatunku”, mówi Butler. “Pod wieloma względami jest zupełnie nieprzewidywalna. Od samego początku wiesz, że wydarzyło się coś strasznego, o czym dowiadujesz się wyłącznie z punktu widzenia jednego bohatera. Fabuła jest pełna napięcia i przerażająca, a mimo to, pod koniec odczuwasz empatię i identyfikujesz emocjonalnie z obydwoma głównymi postaciami”.

Film jest także krytycznym spojrzeniem na niekonsekwentne działania zbytnio obciążonego systemu sprawiedliwości. „Rząd jest doskonałą machiną”, mówi Foster. „Ale czasem przypomina solidny miecz, kiedy potrzebny jest skalpel, zwłaszcza w skomplikowanych sprawach, takich jak kwestie sprawiedliwości. Gdyby mnie, jako przeciętnemu obywatelowi, przytrafiła się ta straszna tragedia, spodziewałbym się zadośćuczynienia, uzasadnionego w takich przypadkach”, mówi dalej, „Udałbym się do odpowiednich władz, w przekonaniu, iż sprawiedliwości stanie się zadość. Tak się nie dzieje w przypadku Clyde'a Sheltona, w związku z czym podejmuje on decyzję, żeby wziąć sprawy we własne ręce. Współczuję mu. Gdyby coś tak strasznego przytrafiło się ludziom, na których mi zależy, chciałbym dla nich sprawiedliwości, wszystko jedno w jakiej formie. Shelton w swoim rozumieniu postępuje właściwie i honorowo”.

„Nick Rice jest niemal lustrzanym odbiciem Clyde'a Sheltona”, mówi Foster. „Działa w ramach systemu, ale system nie zawsze się sprawdza. I z tym dylematem moralnym musi się zmagać”.

“Rice jest tak głęboko oddany systemowi prawnemu, że czasem przeważa to nad jego poczuciem sprawiedliwości”, mówi Foxx, który w swojej niezwykle wszechstronnej karierze, zagrał tak różne role, jak przełomowa kreacja w komedii “In Living Color” oraz nagrodzona Oscarem interpretacja Ray'a Charlesa w filmie „Ray”. “Czasami system nie pozwala mu zaangażować się tak jakby chciał. Nick jest dobrym człowiekiem. Postępuje zgodnie z prawem, ale nie zawsze przynosi to pożądane rezultaty. System nigdy nie będzie doskonały, ale on zawsze próbuje znaleźć właściwą ścieżkę w niedoskonałym świecie”.

“Ten film nie jest czarno-biały” dodaje Foster. “Głównych bohaterów połączyła jedna tragedia. Obaj mają rację i obaj się mylą ”.

Alan Siegel, partner Butlera w wytwórni filmowej Evil Twins, dowiedział się o projekcie PRAWO ZEMSTY po przeczytaniu wcześniejszego scenariusza Wimmera, zatytułowanego Salt. “Scenariusz był świetny”, mówi „Kurt przedstawił mi się podczas ceremonii, na której Gerry odbierał nagrodę za film 300. Powiedziałem mu, że jesteśmy z Gerry'm jego wielkimi fanami i zapytałem, czy nie ma innych scenariuszy.

Następnego dnia przysłał mi PRAWO ZEMSTY, który natychmiast przeczytałem. Tego samego wieczoru zadzwoniłem do Gerry'ego i poprosiłem, żeby też go przeczytał, ponieważ 'To może być pierwszy film wytwórni Evil Twins'.

“Film ten przygląda się niedoskonałościom systemu sprawiedliwości w naszym kraju”, mówi dalej Siegel. „Obydwaj bohaterowie pragną bardziej dopracowanego systemu, ale każdy ma inny próg tolerancji tego, co jest gotów osobiście w tym celu poświęcić. Ich determinacja popchnie ich do tak ekstremalnych działań, że widzowie będą się zastanawiać, czy rzeczywiście cel uświęca środki.

PRAWO ZEMSTY będzie jednym z tych rzadkich filmów, które wywołują dyskusje po napisach końcowych”. Producenci wybrali reżysera F. Gary'ego Graya, opierając się na jego doskonałych osiągnięciach podczas pracy nad Włoską robotą, Negocjatorem, Be Cool i Desperatkami. „Wiedzieliśmy, że chcemy z nim pracować”, mówi Foster. „Spod jego ręki systematycznie wychodzą interesujące filmy. Każdy z nich ma inną atmosferę. Ich wspólnym mianownikiem są złożone postaci. Do wyreżyserowania naszego filmu potrzebna była pewna ręka, a on wydawał się idealnym filmowcem w przypadku takiej tematyki”.

Gray, który wybił się w połowie lat dziewięćdziesiątych, tak przełomowymi filmami fabularnymi jak Piątek i Desperatki, wyrobił sobie reputację reżysera niezwykle rozważnego i oryginalnego. „Jest bardzo spokojnym człowiekiem”, mówi Foster „ale widziałem, że ma niezwykły talent. Zawsze po obejrzeniu materiałów z dnia zdjęciowego byłem zdumiony rozwojem postaci i strony wizualnej filmu. Od samego początku miał to wszystko w głowie. Jest mistrzem w tym co robi”.

Jamie Foxx pracował z najbardziej znanymi reżyserami w Hollywood, w tym Oliverem Stonem, Samem Mendesem i Michaelem Mannem, ale nigdy nie nakręcił filmu z Gray'em. Reżyser pamięta, jak wszystko nabrało tempa, kiedy aktor do niego zadzwonił.

„Zadzwonił do mnie i powiedział 'Jestem zaangażowany w ten film i według mnie, ty też powinieneś. Byłby dla ciebie idealny'”, wspomina Gray. „Przeczytałem więc scenariusz i nie dość, że mi się podobał, to jeszcze od lat chciałem pracować z Jamie'm, a nie można było sobie wymarzyć bardziej idealnego początku naszej współpracy”.

„Gary ma niesamowite oko”, mówi Foxx. „Film natychmiast sprawia epickie wrażenie, ponieważ tak został nakręcony, a niewielu reżyserów to potrafi. [Gary] potrafi poruszać się w rzeczywistości, wykraczającej poza przeciętne ramy i zmotywować ludzi do tego, żeby na planie dali z siebie wszystko”.

Butler przypisuje powodzenie projektu zaangażowaniu Graya, zaś jego niewyczerpanej energii przeniesienie materiału na ekran mimo pracy pod silną presją. “Kiedy do ekipy dołączył Gary, tchnął życie w słowa scenariusza” mówi Butler. “Mieliśmy doskonały scenariusz, ale film jest o wiele lepszy. Ogląda się go z fascynacją. Dramatyzm fabuły został genialnie oddany, a wszyscy aktorzy zagrali wspaniale”.

Koncepcja, iż jeden człowiek przetrzymuje całe miasto jako zakładnika, tkwiąc za więziennymi kratami, owładnęła wyobraźnią Gray'a. „Jak ktoś zamknięty w więzieniu może zasiać tyle strachu? Przyszedł mi do głowy Al Capone, prowadzący zza kratek swoją przestępczą działalność. Jestem wielkim fanem stylowych filmów gangsterskich, jak również dobrych thrillerów”. Szansa pracy z dwoma utalentowanymi aktorami jako dodatkowa zaleta, sprawiła, że projekt był dla reżysera nie do odrzucenia. „Ten film nie mieści się w typowych, hollywoodzkich standardach”, zwraca uwagę reżyser. „Zwykle mamy antagonistę i protagonistę. Można z dużym prawdopodobieństwem przewidzieć kim są i jak postąpią. A to była partia szachów z nieprzewidywalnymi posunięciami”.

“Nick Rice, prokurator okręgowy stoi po stronie prawa, ale bywa też draniem”, mówi Gray.

“Clyde'a spotkał natomiast okrutny los. Przez cały film widz bez przerwy zmienia stanowisko i wielu scenach nie jest pewien, za kogo trzymać kciuki”.

Gray mówi, że film PRAWO ZEMSTY łączy w sobie wszystkie elementy, które sprawiają, że praca w tym zawodzie wydaje mu się fascynująca. „Każdego ranka budziłem się bardzo podekscytowany możliwościami, czekającymi na mnie na planie”, mówi. „Czułem, że z takim scenariuszem, takimi aktorami i producentami, którzy pozwolili mi pogłębić materiał, a nawet improwizować, miałem szansę stworzyć coś wyjątkowego”.

Współproducent Jeff Waxman obiecuje, że to co dzieje się na ekranie, przykuje uwagę widowni. „Od początku siedzisz na krawędzi fotela”, mówi. „Akcja jest niezwykle zajmująca. Od pierwszej do ostatniej chwili, wstrzymujesz oddech, zastanawiając się, jaki będzie następny krok Clyde'a”.

Butler mówi, że po zakończeniu pracy nad PRAWEM ZEMSTY miał takie same odczucia, jak po 300. “Widzowie przeżyją niezapomniane wrażenia. Mamy doskonałą obsadę i błyskotliwego reżysera. Autor zdjęć, Jonathan Sela, nadał filmowi tak stylowy, wyjątkowy wygląd, że samo oglądanie jest wystarczająco ciekawe. A do tego mamy historię, która przewraca wszystko, co wiesz, do góry nogami. Podkrada się i dopada cię, kiedy najmniej się tego spodziewasz”.

Według Foxxa, bardzo łatwo określić, dlaczego film jest atrakcyjny. “Film przykuje uwagę od samego początku, widzowie nie będą wiedzieli, czego się spodziewać i to wbije ich w fotele”.

Lucas Foster, Gerard Butler i Alan Siegel zaczęli pracę nad PRAWEM ZEMSTY zakładając, że Butler zagra rolę Nicka Rice'a, przeżywającego dylematy etyczne prokuratora okręgowego. Po drodze Butler zmienił zdanie. „Poczułem, że im bardziej stawałem po stronie Nicka, tym bardziej fascynujący wydawał mi się Clyde”, ujawnia aktor.

„W przypadku Clyde'a, obawialiśmy się, że wyjdzie nam z niego przeciętny czarny charakter”, mówi dalej. „Ale pomyślałem sobie 'mógłby być mną, mógłby być tobą. Jak my zachowalibyśmy się w takiej sytuacji?' Chcieliśmy, żeby widz zrozumiał jego cierpienie. Możesz się z nim śmiać lub być pod jego urokiem, ale wiesz, że ma złamane życie. Ciekawe było poznawanie tej postaci, która mnie chwilami przerażała, jednocześnie będąc zwyczajnym facetem, z którym można się utożsamić”.

Clyde jest tytułowym praworządnym obywatelem, którego życie na zawsze odmieniło przypadkowe przestępstwo. “Jedyne, co mu zostało, to poczucie, że przynajmniej sprawiedliwości stanie się zadość”, mówi Butler. “Pokłada całą nadzieję w Nicku Rice i systemie, myśląc, że dwóch łajdaków spotka zasłużona kara. Kiedy tak się nie dzieje, dlatego że Nick za bardzo koncentruje się na własnej karierze, Clyde czuje, że wszystko i wszyscy go zawiedli. Jest zagubioną duszą. Jednak na nasze nieszczęście posiada talent i upór, który pozwoli mu upewnić się, że system, który go zawiódł padnie przed nim na kolana. Nikt, związany z tą sprawą sądową nie pozostanie nietknięty, a już na pewno nie Nick”.

Reżyser F. Gary Gray opisuje Clyde'a jak swoiste połączenie ofiary i potwora. “A mimo to, nadal musisz zadać sobie pytanie, jak ty byś postąpił” mówi. “W przypadku tej postaci, Gerard Butler stanął przed ogromnym wyzwaniem. Clyde reprezentuje sobą przeciętnego człowieka, lecz wciela w życie myśli, do których większość z nas nigdy w życiu by się nie przyznała, nie mówiąc już o ich zrealizowaniu. Gerard stworzył postać, która potrafi funkcjonować w dwóch światach.

Przygotowując się do roli, Butler spędzał czas w towarzystwie kryminologów, analizując sposób myślenia seryjnych zabójców i tych, którzy zabijają z zemsty. “Oglądałem też filmy dokumentalne o zabójcach oraz sporo się dowiedziałem z Internetu” mówi. “To mi otworzyło oczy”.

Postać Clyde'a to kolejny etap kariery Butlera, która celowo obejmuje bardzo różnorodne role. „Repertuar Gerarda jest niezwykle eklektyczny”, mówi Siegel, który jest także menedżerem aktora. „Grał w komediach romantycznych, musicalach, dramatach i filmach akcji. A odtwarzane przez niego postaci zasadniczo się od siebie różnią. Po filmie 300 zaczął być rozpoznawany na ulicach, ale trochę to trwało, ponieważ dobierał sobie bardzo nietypowe role”.

W drugą główną i budzącą empatię postać, wcielił się aktor o równie silnym charakterze. Po przeciwnej stronie prawa stoi Nick Rice, prokurator grany przez Jamie'go Foxxa.

“W tym filmie od początku bardzo podobał mi się fakt, że te dwie postaci są tak blisko ze sobą związane”, mówi Butler. “Przypominają dwóch, ścierających się ze sobą wojowników. Pomimo iż zamierzają się nawzajem zniszczyć, łączy ich pewien stopień szacunku i nić porozumienia”.

Lucas Foster dodaje. “Tych dwóch bohaterów bez problemu mogłoby zamienić się miejscami. Obydwaj mają złożoną osobowość. Obydwaj zmagają się z kwestiami moralności. Obydwaj starają się wygrać walcząc w wyższej sprawie. Jednak podchodzą do tego zupełnie inaczej. Lubię filmy, w których występują złożone postaci. Uważam, że typowi 'bohaterowie' nie odzwierciedlają rzeczywistości. Nick ma na sumieniu postępki o dyskusyjnym wydźwięku etycznym. W jego postaci jest wiele odcieni szarości. Ma szlachetne cele, ale czasem usiłuje je osiągnąć w niezbyt szlachetny sposób.

Foxx dołączył do obsady, ponieważ zaintrygował go scenariusz oraz ludzie, którzy już zdecydowali się pracować nad filmem. „Wiem, kiedy chcę pracować z pewnymi osobami”, mówi aktor. „Pamiętam uczucie, jakie naszło mnie po obejrzeniu 300. Gerard Butler był w tym filmie niezrównany i natychmiast zapragnąłem z nim zagrać. A do tego, fabuła PRAWA ZEMSTY jest cool i ciekawa, więc powiedziałem 'Bierzmy się do roboty!”.

Aktor miał wiele pomysłów na rozwój postaci Nicka, wspomina Foster. „Jamie miał ogromny wpływ na kształt filmu. Spędził mnóstwo czasu nad scenariuszem. Uważał Nicka za człowieka nieco zagubionego, a nie za przystojniaka czy bohatera. Jamie zażarcie walczył o to, żeby pokazać wrażliwość Nicka oraz jego momenty słabości. W filmie Nick często znajduje się w sytuacjach, których nie rozumie, ani nie kontroluje. Odegranie tego wymagało wyrafinowanego warsztatu aktorskiego, którym Jamie się wykazał”.

Siegiel zdecydowanie to potwierdza. „Pomysły Foxx'a dodały głębi jego postaci i bardzo się przysłużyły filmowi”. Dodaje też, „Jamie wzbogacił postać Nicka o cechy osobowości, nieobecne w scenariuszu, na które zresztą żaden z nas by nie wpadł. Kreuje postać Nicka jako sprytnego i ambitnego prawnika, wspinającego się po szczeblach kariery, któremu nie przeszkadza praca w nieefektywnym systemie, ponieważ za wszelką cenę chce zrobić karierę. W duchu uważa, że postępuje etycznie, ale niebawem przekonuje się, że jego moralny kompas jest wadliwy. W kluczowym momencie filmu musi zakwestionować własne wybory”.

Butler twierdzi, że praca z Foxx'em nad budowaniem postaci była niezwykle cennym doświadczeniem. “W pierwszych wersjach, postać Nicka była trochę płaska. A potem pojawił się Jamie i dodał mu skrzydeł. Nick w jego wydaniu jest gładki, charyzmatyczny, inteligentny, dowcipny i oddany wartościom rodzinnym. Zdobywa sympatię widowni, bo walczy o słuszną sprawę. Jednak nie ulega wątpliwości, że ma wybujałe ego.

“Jamie nadał swojej postaci te wszystkie rysy” mówi dalej aktor”. “Jest niezwykle silny i przekonujący. To doprowadziło do wojny dwóch intelektów, reprezentowanych przez naszych bohaterów. Cała reszta filmu jest bardzo rozrywkowa, więc obawiałem się, że nasze sceny się nie sprawdzą, ale stały się sercem całego filmu”.

Foxx nie wahał się przed pokazaniem wad charakteru swojej postaci, które w pewnym sensie wpędziły go w trudną sytuację. „Jamie wniósł do filmu coś, czego nikt nie dostrzegł w scenariuszu, czyli arogancję Nicka”, mówi Gray. „Wychodząc od postaci bardzo ambitnej, skupionej na osiągnięciu sukcesu, sprawiamy, że droga jaką przechodzi Nick staje się ciekawsza i aktor ma więcej do zagrania”.

Butler i Foxx przez kilka tygodni przed zdjęciami robili próby, pragnąc zbudować i dopracować złożoną relację pomiędzy granymi przez siebie postaciami. „Kiedy stanęliśmy z Jamie'm przed kamerą, atmosfera stała się magiczna”, mówi Butler. „Wiele zostało też powiedziane między wierszami. Te sceny są wielopłaszczyznowe, począwszy od męskiej rozgrywki, przez manipulację, po szczerą prawdę”.

Parze aktorów udało się wykreować dynamiczne napięcie, mimo iż nie mieli zbyt wielu wspólnych scen. „Grają razem tylko w pięciu czy sześciu scenach, ale osiągnęliśmy wszystko, na czym nam zależało”, mówi Foster. „Aż wióry lecą – prawdziwa gra w kotka i myszkę! I to pomiędzy Jamie'm Foxxem, gościem, który zdobył Oscara za Ray'a oraz Gerardem Butlerem z filmu 300! To był prawdziwy pojedynek.”

Foxx pogłębiał wiedzę na temat systemu sądownictwa karnego, spotykając się z prokuratorami i obrońcami. W wyniku tego zaczął ich postrzegać, jak gladiatorów sali sądowej. „Ich spojrzenie na sprawiedliwość bardzo się od siebie różni”, zauważa. „Codziennie walczą w sądzie, więc muszą mieć grubą skórę. Nie mogą sobie pozwolić, żeby zawładnęły nimi emocje”.

“Dla większości prokuratorów, z którymi rozmawiałem, najważniejsze było to, ilu przestępców udało im się wsadzić za kratki”, mówi Foxx.

“W zasadzie, to jest główna motywacja mojego bohatera. Pnie się po szczeblach kariery i zawsze udaje mu się doprowadzić do wyroku skazującego. Jeśli nie uda mu się to podczas procesu, idzie na ugodę, ponieważ zależy mu na wynikach. O sobie mówi, 'Jestem Michaelem Jordanem systemu sprawiedliwości”.

Chociaż Foxx'owi bardzo zależało na stworzeniu wiarygodnego bohatera, zdaje sobie sprawę, że najważniejszą postacią w oczach widowni będzie Clyde. “Przeżyją ten film poprzez jego emocje, jego miłość do córki i żony oraz gniew, który go trawi. Sprawiedliwość powinna mieć taką formę, żebyśmy wszyscy mogli lepiej spać po nocach, ale czasem to nie wystarcza.

“Clyde będzie wzbudzał powszechne współczucie”, mówi dalej aktor. „Szalony łańcuch zdarzeń przewrócił jego życie do góry nogami. Myśli 'Jak mogło mnie to spotkać? Jestem dobrym człowiekiem, nikogo nie skrzywdziłem. Wstaję, idę do pracy, chodzę do kościoła, płacę podatki, więc jak to możliwe, że przydarzyło się to akurat mnie?”

Producenci otoczyli dwójkę głównych aktorów doskonałą obsadą drugoplanową, do której należy Viola Davis, nominowana w 2008 roku do Oscara jako Najlepsza Aktorka Drugoplanowa w filmie Wątpliwość. Podczas poszukiwań aktora do roli burmistrza Filadelfii, Alan Siegel doznał olśnienia. „David Meister, mój partner jest projektantem mody i wspominał, że wśród gwiazd, jakie ubierał na ceremonię rozdania nagród SAG, znajduje się Viola Davis. Szukaliśmy mężczyzny, ale dlaczego roli burmistrza nie mogłaby zagrać kobieta? Widziałem jej imponującą kreację w filmie Wątpliwość i wiedziałem, że idealnie się nadaje”.

Sceny z panią burmistrz zaplanowano w samym środku sezonu nagród filmowych, co utrudniało dopasowanie się do zapełnionego kalendarza aktorki. „Poprosiliśmy ją jednak, żeby rozważyła przyjazd do Filadelfii i nakręcenie tych wspaniałych scen, a ona z entuzjazmem przyjęła naszą propozycję”, mówi Siegel. “Kiedy po pierwszym dniu zdjęciowym, aktorzy i ekipa nagrodzili ją gromkimi brawami, wiedzieliśmy, że nasz film zmierza we właściwym kierunku”.

Davis stworzyła przekonującą postać polityka, działającego w dużym mieście w obliczu katastrofalnych wydarzeń. „Stanęła przed kamerą i była doskonała”, mówi Foster. „Wszyscy na planie byli pod ogromnym wrażeniem. Biegaliśmy w kółko, mówiąc 'Muszę znaleźć sposób, żeby lepiej wykonywać moją pracę, bo ona właśnie pokazała nam wszystkim, że powinniśmy wracać do szkoły'”.

“Jest niesamowita,” tak rolę Davis ocenia Jamie Foxx. “Aż ma się ochotę rozwinąć jej występ w serial telewizyjny”. Davis twierdzi, że w jej roli pociągała ją siła oddziaływania i władza, jaką dysponowała grana przez nią postać. „Muszę przyznać, że mogłabym się uzależnić od komenderowania na planie bandą naładowanych testosteronem facetów. W życiu nie mam takiej możliwości. Musiałam tłumić w sobie naturalny odruch, żeby wszystkich przepraszać, za każdym razem, kiedy podniosę na nich głos. Musiałam pokonać w sobie wszystkie nawyki, jakie wpojono mi na temat właściwego zachowania dziewcząt i kobiet”. F. Gary Gray ma wiele do powiedzenia na temat Violi Davis, w dodatku same pozytywy. “Viola sprawia, że długie, bezsenne noce i roztrzęsienie będące efektem nadmiaru kawy, mają sens. Oglądając taki występ jak jej, człowiek wie, że warto było pokonać wszystkie trudności, żeby zrealizować film. Jest wcieleniem prawdy. Kiedy wchodzi na plan, bije od niej siła. Tak najtrafniej można ją opisać. Nieważne, czego od niej oczekujesz, ponieważ za każdym razem dostajesz o wiele więcej”. Z kolei Davis imponowała pewność, z jaką Gray podchodził do wszystkich aspektów technicznych filmu, jak również wyczucie we współpracy z aktorami. „Bardzo lubię pracować z reżyserami, którzy mają wizję i wiedzą, czego chcą”, mówi. „Nie chcę usłyszeć od reżysera, 'Rób, jak uważasz. Baw się dobrze'. Nie chcę robić, jak uważam. Chcę, żeby reżyser dał mi instrukcje. Potem mogę powiedzieć 'Nie chcę tego robić w ten sposób', ale przynajmniej będę miała punkt wyjściowy. Gary wiedział doskonale, czego oczekuje od każdej z postaci”.

Leslie Bibb, wcielająca się w postać Sarah, zastępcy prokuratora okręgowego, pracującej z Nickiem, potwierdza tę opinię. “Reżyser jest na planie niczym ojciec” mówi aktorka. “Jest kapitanem na statku. To wielka odpowiedzialność. To nie jest film dla ludzi o słabych nerwach, ale Gary wiedział, czego chce. Lubię jak ktoś jest taki konkretny”.

Na początku filmu PRAWO ZEMSTY, Sarah jest u zarania kariery, traktując Nicka jako wzór do naśladowania. „Sarah znajduje się w punkcie, w którym Nick był 10 lat wcześniej”, mówi Siegel. “Jednak system krok po kroku ją pochłania. Zaczynamy przypuszczać, że pójdzie tą samą drogą, co Nick”, dodaje Siegel. „Leslie jest niezwykle obiecującą, młodą aktorką, a kamera ją kocha”.

Bibb z chęcią przystała na propozycję, żeby zagrać swoją bohaterkę, jako „bystrą i zuchwałą”. „Sarah idealizuje Nicka, ale przeżywa głęboki kryzys moralny i zaczyna kwestionować jego wybory, mówi Bibb. “Myślę, że na początku zrobiłaby wszystko, o co Nick by ją poprosił, ale jej podróż zaczyna się w momencie, kiedy przychodzi jej do głowy, że być może podjęli z Nickiem bardzo złą decyzję. Zastanawia się, czy warto było iść na taką ugodę”. „To kontrowersyjny film”, zauważa aktorka. „Ludzie wyjdą z kina i będą o nim długo dyskutować. Nie ma w nim oczywistych, czarno-białych odpowiedzi, typu tak lub nie”. Bibb uważa, że miała szczęście, występując we wszystkich swoich scenach u boku Foxx'a. „Jamie jest wspaniałym aktorem”, mówi. „Zawsze jestem przejęta, poznając kogoś, kogo szczerze szanuję jako aktora, a poza tym, to równy facet. Potrafi mnie rozśmieszyć i jest genialnym naśladowcą. Kiedy spędzamy z kimś 16 godzin, lepiej, żeby okazał się to dobry człowiek”.

Colm Meaney i Michael Irby w bardzo różny sposób podeszli do ról policjantów, pracujących z Nickiem nad sprawą Clyde'a. “Colm Meaney jest wesołym facetem”, mówi Gray. „Codziennie cieszyłem się na współpracę z nim. Dzięki doświadczeniu i wykształceniu, znacznie wzbogacił swoją postać. Czuło się jego obecność”.

Ten znany aktor, mający na swoim koncie role w tak różnorodnych filmach, jak irlandzka niezależna komedia Snapper oraz Star Trek: Stacja kosmiczna jest entuzjastą scenariusza. „Nie mogłem się od niego oderwać”, mówi Meaney. „Czytało się go jak dobrą książkę. Już pierwsza strona przeniosła mnie do tej przerażającej rzeczywistości. Przeczytałem go za jednym zamachem”. Postać Meaney'a, detektyw Dunnigan jest policjantem starej daty, który mocno stąpa po ziemi i zależy mu na odkryciu prawdy wszelkimi dostępnymi środkami. „Z radością przeciągnąłby kogoś przez sieć wodociągów, gdyby wiedział, że to zadziała”, mówi aktor. „Natomiast Nick, próbuje podejść do problemu w bardziej rozsądny sposób.

Realistyczne postaci, porywający dramatyzm i doskonałe kreacje aktorskie w PRAWIE ZEMSTY odróżniają go od pozostałych filmów akcji i thrillerów, mówi Meaney. “Prokurator w wykonaniu Jamie'go doskonale orientuje się, jakie są zasady życia na ulicy, a jednocześnie jest błyskotliwym prawnikiem. Ten człowiek zna się na prawie i na ludziach. Wspaniale ogląda się postać, która charakteryzują oba aspekty”.

Michael Irby znany jest widzom telewizyjnym z serialu “Jednostka” “Wszyscy w moim domu są wielkimi fanami „Jednostki” przyznaje Foster. “Kiedy rozmawialiśmy o tym, kto mógłby zagrać rolę detektywa Garzy, znaliśmy go już jako bardzo wiarygodnego, solidnego aktora. Chcieliśmy, żeby policjanci w filmie wyglądali na prawdziwych gliniarzy, którzy na co dzień mają do czynienia ze śmiercią i niebezpiecznymi sytuacjami”. Powaga Irby'ego sprawia, że wszystkie sceny w jakich gra wydają się realistyczne, mówi Gray. „Jestem wielkim zwolennikiem chemii między postaciami, a Michael zawsze był idealnym dopełnieniem sceny. To dar dla reżysera, kiedy aktor rozwija postać, nakreśloną w scenariuszu”. Irby mówi, że korzystał z pozytywnej energii, jaką emanuje reżyser filmu. „Gray jest nabuzowany!” twierdzi aktor.

„Na początku każdego ujęcia podpowiadał nam, na czym powinniśmy się skupić. Zdecydowanie wie, czego chce, a jako aktor, pragniesz mu to zapewnić. Każdy dawał z siebie wszystko”.

Obsady dopełnia Bruce McGill jako Jonas Cantrell, prokurator okręgowy, przełożony i mentor Nicka. Gray znał McGilla z pilota serialu telewizyjnego, który razem zrealizowali. „Zawsze powtarzaliśmy, że kiedyś znów będziemy razem pracować”.

To doświadczenie pozwoliło McGillowi zbudować zaufanie wobec wizji Gray'a, jako filmowca. “Patrząc w jego oczy, widziałem, że ma w głowie cały film”, mówi aktor. „Musiał go jedynie nakręcić. Film należy do specyficznego gatunku – to thriller z elementami suspensu, efektami pirotechnicznymi i gwiazdorską obsadą. Gary doskonale zna cały proces realizacji”.

Bruce McGill pracował już także z Foxx'em przy okazji filmów Zakładnik oraz Ali. “Jestem wielkim fanem Jamie'go Foxxa”, mówi McGill. „Szczerze go podziwiam i to od dłuższego czasu. Bije od niego niesamowita energia”. I dalej „Ważnym rysem mojej postaci jest relacja z Jamie'm”, mówi „Początkowo jest bardzo ojcowska, bardzo wspierająca. Łączy ich serdeczny, długoletni układ, w którym są dla siebie kimś więcej niż szefem i podwładnym. Jednak ten świat jest na tyle paskudny, że nic nie pozostaje bez zmian. Zaczyna się odliczanie ofiar śmiertelnych”.

PRAWO ZEMSTY to klasyczna opowieść, tocząca się w wielkim mieście, w związku z czym zawiła fabuła musiała odgrywać się na tle wspaniałej amerykańskiej metropolii. Wydarzenia, oryginalnie rozgrywające się w Los Angeles, nabrały innego charakteru, kiedy przeniesiono je do Filadelfii.

“Nie bez powodu zmieniliśmy lokalizację” mówi producent, Lucas Foster. “Filadelfia jest siedzibą angielskiego prawa zwyczajowego w Ameryce. Wiele czasu spędzali w tym mieście twórcy amerykańskiej konstytucji. Tematem filmu jest sprawiedliwość, więc uważaliśmy, że najrozsądniej będzie przenieść się tam, gdzie po raz pierwszy zastanawiano się nad wieloma tymi kwestiami.

Według Fostera, miasto dało filmowcom wiele unikalnych możliwości. „Ma niesamowitą architekturę. Jest wielkie, lecz nie bezosobowe. Ma się wrażenie, że można się w nim trochę pogubić”. „Ważne było dla nas też wrażenie, iż jest to miasto surowe, o nietypowym wyglądzie” dodaje. „Taki styl wizualny filmu określamy terminem 'neo-noir'. Nie wydaje mi się, żeby ktoś przed nami nakręcił Filadelfię w ten sposób”.

Słynny ratusz w Filadelfii, którego osobliwa sylwetka od ponad stulecia jest jednym z najbardziej charakterystycznych elementów krajobrazu miasta, często stanowi tło wydarzeń filmu. “Ratusz w Filadelfii to jeden z najpiękniejszych budynków, jakie widziałem w Ameryce”, stwierdza Butler. “Można go oglądać z różnych stron i pod różnymi kątami, a zawsze prezentuje się niesamowicie. Pewnej nocy podświetliliśmy całą ulicę, wiodącą do ratusza i aż mi zaparło dech w piersiach”. Aktor dodaje, „Kiedy przyjeżdżasz do dużego miasta, możesz odnieść wrażenie, że będziesz jedynie kroplą w oceanie, ale w Filadelfii jest inaczej, a ja poddałem się jego urokowi. Zrobiłbym tutaj kolejny film bez chwili zastanowienia”.

Na potrzeby kluczowych scen, rozgrywających się za murami więzienia, ekipa filmowa zaadaptowała miejsce okryte złą sławą. Więzienie Holmesburg zostało zamknięte w 1995 roku, kiedy w wyniku zamieszek zginęło dwóch strażników. Być może bardziej jest jednak znane z tego, że przeprowadzano w nim eksperymenty medyczne na więźniach. Zbudowano je w roku 1896, a ostatnio częściowo otwarto, żeby odciążyć inne więzienia. Holmesburg jest przeciwieństwem nowoczesnych zakładów karnych, ze swoimi walącymi się ścianami z cegły, archaicznym stylem architektonicznym i celami z zardzewiałymi kratami.

„Holmesburg sprawia niemal średniowieczne wrażenie”, mówi Foster. „Przenosi nas do innej epoki. Ten film mógłby rozgrywać się praktycznie w każdych czasach, gdybyśmy nie pokazali w nim nowoczesnych pojazdów. Mógłby być obrazem z lat czterdziestych, mógłby być The Big Sleep, zaś Holmesburg ma w sobie prawdziwą ponadczasowość”. Jeśli chodzi o Butlera, kręcenie zdjęć w Holmesburg okazało się potężnym przeżyciem. “Znajdowaliśmy się w funkcjonującym więzieniu”, mówi aktor. „Nie jestem osobą przyzwyczajoną do takich miejsc, tak samo jak Clyde Shelton. Podczas filmowania musieliśmy przerywać, żeby przepuścić więźniów w kajdanach, prowadzonych przez strażników, a potem wracaliśmy do pracy. To było fascynujące doświadczenie, nawet ten zapach i zimno. Całe to miejsce, samo w sobie, to temat na oddzielną opowieść”.

F. Gary Gray ściśle współpracował ze scenografem, Aleksem Hajdu, nad uzyskaniem charakterystycznego, wizualnego stylu PRAWA ZEMSTY czerpiącego inspirację z miasta i do pewnego stopnia odzwierciedlającego złożoność filmu. „Założenia filmu podyktowały jego unikalny styl”, mówi reżyser. „Posłużyliśmy się elementami klasycznego gatunku noir i wprowadziliśmy je do współczesnego filmu. Nie wahaliśmy się przed użyciem wydłużonych cieni czy mocnych kontrastów. Według mnie idealnie pasowało to do tematyki filmu”.

Według Hajdu, na wygląd filmu wpłynęła sama Filadelfia. “Kolorystykę i atmosferę podpowiedziało mi miasto. Dla mnie architektura i rozmiary budynków przekładały się na wizualny styl filmu. Pod tym względem Filadelfia jest niesamowita. Ma imponującą historię i charakter. Jako, że jest to dość stara metropolia, kolorystycznie nawiązuje wręcz do Europy. Jest w niej wiele odcieni cegły i ziemi, które doskonale sprawdzały się w zgaszonej palecie filmu noir”.

Gray czuł ogromną satysfakcję, widząc z jaką starannością jego wizja jest realizowana. „Wyobrażenie sobie tego świata to jedno”, mówi „a praca z twórczym partnerem, który potrafi zrealizować to marzenie, wzbogacając je o własne, świetne pomysły, to coś zupełnie innego. Alex był żołnierzem. Potrafi opowiadać historie, kreując świat obrazami”.

Zdaniem Gray'a atmosferę, jaką wymyślił na potrzeby filmu, pomogło mu odtworzyć jeszcze dwóch członków ekipy produkcyjnej.

“Nasz operator, Jonathan Sela to gwiazda rocka. Jest cichym facetem, ale zabójczo skutecznym. Nie sądzę, żeby udało mi się osiągnąć ten styl bez jego wspólpracy. Powiedziałem mu, że chcę odnieść się do klasycznych filmów noir, a on natychmiast pojął, o co mi chodzi. Miał świetne pomysły na realizację tej koncepcji”.

Także kostiumy musiały spełniać surowe kryteria Gray'a. “Jeffrey Kurland, nasz kostiumolog, potraktował ideę neo-noir niezwykle twórczo”, mówi reżyser. „Jest artystą z krwi i kości. Nigdy nie pracowałem z autorem kostiumów, który tak trafnie oddałby założenia koncepcyjne. Ponadto sprawia, że aktorzy dobrze się czują, co ułatwia mi pracę, ponieważ kiedy są pewni siebie, są w stanie zagrać o wiele lepiej”.

JAMIE FOXX (Nick Rice) zdobył Nagrodę Akademii dla Najlepszego Aktora w roku 2005 za sportretowanie legendarnego Raya Charlesa w epickiej biografii zatytułowanej Ray, w reżyserii Taylora Hackforda. Oprócz Oscara, Foxx zdobył też Złoty Glob, nagrodę SAG, BAFTA i NAACP Image Awards oraz wiele wyróżnień krytyki. Również w roku 2005 Foxx otrzymał nominacje do Oscara, Złotego Globu, nagrody BAFTA oraz Image Award w kategorii dla Najlepszego Aktora Drugoplanowego za rolę w thrillerze Michaela Manna, Zakładnik, w którym zagrał u boku Toma Cruise'a.

W tym samym roku Foxx otrzymał ponadto nominacje do Złotego Globu i nagrody SAG, a zdobył nagrodę Image Award dla Najlepszego Aktora w Filmie Telewizyjnym za kreację potępionego członka gangu, który był potem nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla, czyli Stana „Tookie” Williamsa w filmie Odkupienie Tym samym, jako pierwszy aktor w historii, zgarnął w tym samym roku trzy nominacje do Złotego Globu oraz cztery nominacje do nagrody SAG. Jest też pierwszym Afroamerykaninem, który był dwukrotnie nominowany do Oscara w tym samym roku i drugim człowiekiem w historii, wyróżnionym dwoma nominacjami do Oscara w jednym roku za role aktorskie.

Ostatnio Foxx zagrał w inspirującym obrazie Joe'go Wrighta Solista, rolę Nathaniela Anthony Ayersa, bezdomnego muzyka, chorego na schizofrenię, który koncertuje w Walt Disney Concert Hall. Film oparty jest na 12 częściowym cyklu artykułów, opublikowanych w Los Angeles Times przez felietonistę Steve'a Lopeza.

W 2007 roku, Foxx przyjął na siebie rolę producenta wykonawczego filmu Life Support. W filmie, który zamykał Festiwal Filmowy w Sundance w 2007 roku; gdzie Queen Latifah zagrała w opartej na faktach historii matki, która pokonała uzależnienie od narkotyków stając się przykładem dla innych jako działaczka na rzecz walki z AIDS. W tym samym roku Foxx'a można było zobaczyć w obrazie Królestwo, w roli przywódcy grupy antyterrorystycznej, szukającej osób odpowiedzialnych za śmiertelny atak bombowy na Amerykanów, pracujących na Bliskim Wschodzie.

Foxx'a można też było obejrzeć w Dreamgirls, adaptacji filmowej broadwayowskiego musicalu, na podstawie scenariusza i w reżyserii Billa Condona. Film zdobył Złoty Glob w kategorii Best Motion Picture Musical or Comedy, i otrzymał nominację do nagrody SAG w kategorii Best Ensemble Cast.

Foxx osiągnął sukces nie tylko jako aktor, ale też muzyk. Jego ostatni album, który tak jak poprzednie okrył się platyną, zadebiutował na 3 miejscu listy Billboard 200. pierwszy singiel z tego albumu „She Got Her Own” wspiął się na drugą pozycję listy Billboard Hot R&B/Hip-Hop Chart. Drugi singiel, “Blame It,” pobił kilka rekordów, między innymi, utrzymując przez 12 kolejnych tygodni pierwsze miejsce listy Urban Mainstream Chart. Na płycie “Intuition” pojawiło się wielu znanych artystów, jak chociażby T.I., Lil Wayne, Kanye West i Ne-Yo.

Debiutancka płyta Foxx'a “Unpredictable,” wspięła się w grudniu 2005 roku na szczyty list przebojów, sprzedając się w ponad milionie egzemplarzy w ciągu pierwszych dwudziestu dni i utrzymując na 1 miejscu przez pięć tygodni. Foxx był nominowany do ośmiu nagród Billboard Music Awards, trzech nagród Grammy, jednej Soul Train Music Award i dwóch American Music Awards, gdzie wygrał w kategorii Favorite Male Artist. Album był nominowany do trzech nagród Grammy w roku 2006, w tym za Najlepszy Album R&B.

W styczniu 2006 roku, Foxx otworzył własną rozgłośnię radiową o komediowo muzycznym profilu, która nazywa się Foxxhole.

Teksańczyk z pochodzenia zdobył sławę jako artysta komediowy. Wraz z Keenanem Ivory Wayansem, Jimem Carrey'em, Damonem Wayansen i Tommy Davidsonem występował w kultowym serialu komediowym telewizji FOX “In Living Color,” stając się twórcą najśmieszniejszych i najbardziej pamiętnych momentów programu. W roku 1999 rozpoczął realizację własnego show, pt. „The Jamie Foxx Show,” który okazał się jednym z najpopularniejszych programów sieci WB w ciągu pięciu lat jego obecności na antenie. Foxx nie tylko w nim występował, ale był też jego współtwórcą i producentem wykonawczym, a także reżyserem kilku odcinków.

Przełomowa dla kariery filmowej Foxx’a okazała się rola baseballisty Willie'go Beamena w filmie Olivera Stone'a Męska gra z Alem Pacino. Inne ważne filmy z jego udziałem to Ali Michaela Manna, u boku Willa Smitha, Miami Vice z Colinem Farrellem oraz dramat rozgrywający się podczas wojny w zatoce, w reżyserii Sama Mendesa, pt. Jarhead: żołnierz piechoty morskiej, z Jake'm Gyllenhaalem.

GERARD BUTLER (Clyde Shelton, Producent) ugruntował swoją pozycję aktora pierwszoplanowego, grając króla Leonidasa w przeboju Zacka Snydera 300. Film na otwarciu pobił rekordy kasowe i zarobił ponad 450 milionów dolarów na całym świecie. Ostatnio zagrał w komedii romantycznej Brzydka prawda, Roberta Luketica z Katherine Heigl oraz w RocknRolla Guy'a Ritchie z Thandie Newton. Niebawem Butler pojawi się na ekranach w futurystycznym thrillerze Gamer. Butler jest aktorem wszechstronnym, wykraczającym poza jeden gatunek. Niedawno zagrał w filmie przygodowym dla dzieci Wyspa Nim z Jodie Foster oraz melodramacie P.S. Kocham cię z Hilary Swank. Do swoich ról Butler zaliczyć może także kreację w filmowej wersji musicalu Andrew Lloyda Webbera, Upiór w operze. Zdobył też uznanie krytyki, występując u boku Emily Mortimer w niezależnej produkcji Frankie, pokazywanej podczas Festiwalu Filmowego w Cannes.

Urodzony w Szkocji Butler zadebiutował na scenie w wieku 12 lat w musicalu “Oliver,” w słynnym Kings Theatre w Glasgow. Jako młody człowiek, odłożył marzenia o aktorstwie na siedem lat, podczas których studiował prawo, zanim powrócił na deski londyńskich teatrów. W roku 1996 zdobył rolę w uznanej produkcji teatralnej “Trainspotting.” Potem pojawił się także na londyńskiej scenie w spektaklach “Snatch” oraz sztuce Tennessee Williamsa “Suddenly Last Summer,” z Rachel Weisz.

W roku 1997 Butler zadebiutował na srebrnym ekranie w nagradzanym dramacie Johna Maddena, Jej wysokość pani Brown, z Judi Dench. Jeśli chodzi o początki jego filmowej kariery, warto wspomnieć takie tytuły jak Fast Food, Pożegnalny pocałunek, Uciec przed śmiercią oraz adaptację filmową Wiśniowego sadu, Czechowa z 1999 roku.

Inne ważne filmy z udziałem Butlera to Beowulf – droga do sprawiedliwości, Lara Croft Tomb Raider: Kołyska życia i Władcy ognia.

Jednym z ostatnich filmów z udziałem LESLIE BIBB (Sarah Lowell) była przebojowa komedia, oparta na bestsellerowej książce Sophie Kinsella Wyznania zakupoholiczki, gdzie zagrała u boku Isli Fisher i Hugh Dancy'ego. Wcześniej aktorka wystąpiła z Bradley'em Cooperem w horrorze Nocny pociąg z mięsem.

Bibb zapisała się w historii rekordów kasowych, dzięki udziałowi w filmie Iron Man, który w tygodniu otwarcia zarobił ponad $100 milionów dolarów. Wcześniej wystąpiła z Willem Ferrellem, Sachą Baronem Cohenem i Johnem C. Reilly w Ricky Bobby – demon prędkości. Zagrała też u boku Patricka Fugita w mrocznej komedii romantycznej Tamten świat samobójców. Inne filmy z jej udziałem to Części intymne, Sekta i Agencie podaj łapę.

W telewizji Bibb dała się poznać jako piękna Brooke McQueen w kultowym serialu sieci WB “Asy z klasy”. Bibb wychowała się w Wirginii. Wraz z matką i trzema starszymi siostrami przeniosły się do Richmond, gdzie Leslie uczęszczała do katolickiej szkoły dla dziewcząt, St. Gertrude’s.

Od chwili, kiedy wystąpił w filmie Menażeria na motocyklu jako Daniel Simpson, BRUCE MCGILL (Jonas Cantrell) regularnie pojawia się na ekranie w pamiętnych rolach. Od początku swojej kariery McGill jest entuzjastycznie oceniany za swoje wyjątkowe kreacje aktorskie i nie wygląda na to, żeby zamierzał zwolnić tempo. Ostatnio widzowie mogli go oglądać w filmie Obsesja z Beyonce i Idris Elbą. Niedawno zakończył też zdjęcia do Fair Game z Naomi Watts i Seanem Pennem.

McGill wystąpił w ponad 80 filmach, w tym w W Olivera Stone’a, 8 części prawdy, Ława przysięgłych, Naciągacze i Człowiek ringu. Zarówno krytyka jak i widownia doceniły go w roli adwokata z Południa, Rona Motleya, w filmie Michaela Manna Informator. Zagrał też w Sumie wszystkich strachów, Płytkim facecie, Nazywał się Bagger Vance, Legalnej Blondynce II, Moim kuzynie Vinny, Ostatnim skaucie, Silkwood i Mrocznej dzielnicy.

Lista ról telewizyjnych McGilla jest równie imponująca. Warto wśród nich wymienić gościnne występy aktora w serialach “CSI: Kryminalne zagadki Las Vegas” “Kancelaria adwokacka”, “Pan Złota Rączka” “Star Trek: Voyager,” “The Commish,” “Zagubiony w czasie” “Policjanci z Miami” i wielu innych.

Na małym ekranie najbardziej znany jest prawdopodobnie z roli Jacka Daltona, sprawiającego kłopoty najlepszego przyjaciela MacGyvera w serialu o tym samy tytule, w którym występował przez sześć sezonów.

Pochodzący z San Antonio w Teksasie McGill zaczął swoją karierę sceniczną w szkole podstawowej. Po zakończeniu studiów na uniwersytecie w Teksasie, zadebiutował jako członek trupy aktorskiej Trinity Square Repertory Company z Rhode Island. Po przeprowadzce do Nowego Jorku rozpoczął wieloletnią współpracę z New York Shakespeare Festival (nowojorski festiwal szekspirowski), pojawiając się w takich spektaklach jak “Hamlet” (wyprodukowanym przez legendarnego Josepha Pappa) i “Henryku V”. Zagrał też Jagona u boku Raula Julii jako Otella. McGill wystąpił na Broadwayu w “My One and Only” z Tommy'm Tune i Twiggy.

W czasie ostatniego strajku scenarzystów McGill po 22 latach powrócił na scenę i zdobył uznanie wcielając się w postać Orsona Wellesa w “Orson’s Shadow” na deskach Pasadena Playhouse.

COLM MEANEY (Detektyw Dunnigan) urodził się w Dublinie w Irlandii, a jedna z jego najbardziej znanych ról to postać głównego mechanika Milesa O’Briena w serialu telewizyjnym “Star Trek: stacja kosmiczna” oraz “Star Trek: Następne pokolenie”.

Najnowszy film z udziałem Meaney’a to Damned United, w którym pojawił się u boku Michaela Sheena jako słynny angielski trener futbolu Don Revie. Był nominowany do Irish Film Award za wspaniałą kreację w filmie Królowie, oficjalnym kandydacie z Irlandii do Nagród Akademii w roku 2008. Warto też wspomnieć o innych filmach jego udziałem Three and Out z Mackenzie Crook oraz Pięć palców z Laurencem Fishburnem i Ryanem Phillipe.

Meaney zadebiutował na srebrnym ekranie w filmie Johna Hustona Zmarli (1987), ale amerykańska widownia poznała go lepiej dopiero po występie w filmie Alana Parkera The Commitments. Wystąpił także w The Snapper, za rolę w którym otrzymał nominację do Złotego Globu dla Najlepszego Aktora oraz Furgonetce. Obydwa filmy wyreżyserował Steven Frears. Meaney zagrał też w Przyjdź zobaczyć raj Alana Parkera oraz Droga do Wellville.

Aktor z powodzeniem łączy występy w produkcjach dużych wytwórni filmowych jak Con Air – lot skazańców, Liberator i Za horyzontem z uznanymi przez krytykę filmami niezależnymi, jak chociażby Przekładaniec, Intermission, Boys from County Clare, This is my Father, O Angliku, który wszedł na wzgórze, a zszedł z góry, Claire Dolan, Cztery dni i Na zachód.

Meaney był nominowany w kategorii Najlepszy Aktor do Irish Film Awards i zdobył nagrodę dla Najlepszego Aktora podczas festiwalu filmowego Newport Beach Film Festival, za rolę w niezależnym filmie Jak Harry został drzewem.

Ostatnio Meaney ukończył zdjęcia do Get Him to the Greek, wyprodukowanej przez Judda Apatowa komedii, w której zagrał rolę ojca Russella Branda. W obsadzie znaleźli się także Jonah Hill, Rose Byrne i Sean Combs. Jedną z najnowszych produkcji telewizyjnych Meaney'a jest “Alice,” współczesna wersja „Alicji w krainie czarów” dla kanału Sci-Fi, w którym Meaney i Kathy Bates grają króla i królową kier.

Ostatnio pojawił się w serialu “Prawo i porządek: zbrodniczy zamiar” oraz gościnnie w odcinku “Jednostki” napisanym i wyreżyserowanym przez Davida Mameta.

Meaney opuścił szkołę w Dublinie w wieku 17 lat i zaczął uczyć się fachu rybaka, ale miłość do aktorstwa skłoniła go do zapisania się na zajęcia z aktorstwa w The Abbey, dublińskim teatrze narodowym. Do Stanów Zjednoczonych przyjechał w 1982 roku, a w jakiś czas potem zadebiutował na Broadwayu w “Breaking The Code,” u boku Dereka Jacobi. W roku 1987 Meaney przeniósł się do Los Angeles. Niedawno aktor wrócił na deski teatru z Kevinem Spacey w wysoko ocenianej przez krytykę produkcji “Moon for the Misbegotten” w londyńskim teatrze Old Vic i na Broadwayu. Wystąpił też w “The Cider House Rules” w New York’s Atlantic Theater (za rolę w spektaklu otrzymał nagrodę Obie Award) oraz w “Juno and the Paycock” w London’s Donmar Theater.

VIOLA DAVIS (pani burmistrz April Henry) obecnie pracuje nad filmem Jedz, módl się i kochaj z Julią Roberts w reżyserii Ryana Murphy’ego. Jednocześnie kręci zdjęcia do serialu „United States of Tara,” u boku Toni Collette.

Davis zagrała w uznanym przez krytykę filmie Wątpliwość, rolę pani Miller, matki młodego chłopca, budzącego fascynację katolickiego księdza. Davis była nominowana do Nagrody Akademii jako Najlepsza Aktorka Drugoplanowa, do Złotego Globu za Najlepszy Występ Aktorki w Roli Drugoplanowej (Best Performance by an Actress in a Supporting Role in a Motion Picture) oraz do nagrody Screen Actors Guild Award w kategorii Outstanding Performance by a Female Actor in a Supporting Role (wyjątkowa kreacja aktorki w roli drugoplanowej). The National Board of Review wyróżnił Davis nagrodą “Breakthrough Award.” Została też uhonorowana przez Santa Barbara Film Festival tytułem “Virtuoso.”

Davis zagrała też w filmie Stan gry wyreżyserowanym przez Kevina Macdonalda i Madea Goes to Jail Tylera Perry. Wcześniej wystąpiła z Diane Lane, Richardem Gere i Jamesem Franco w dramacie romantycznym Noce w Rodanthe, w reżyserii George'a C. Wolfe.

Upamiętniła się też przejmującą rolą na dużym ekranie w filmie Denzela Washingtona Antwone Fisher, za którą otrzymała nominację do Independent Spirit Award.

Zagrała w filmie Niepokój z Shią LeBeoufem, w reżyserii D.J. Caruso; Architekt, z Anthony'm LaPaglią; Get Rich or Die Tryin Jima Sheridana z 50 Centem; Syriana z Georgem Clooney'em w reżyserii Stephena Gaghana oraz Daleko od nieba Todda Haynesa z Julianne Moore.

Zeszłego lata Davis pojawiła się na małym ekranie z Benjaminem Brattem, Erikiem McCormack i Rickiem Schroederem w mini-serialu “The Andromeda Strain,” nominowanym do nagrody Emmy. Aktorka występowała też gościnnie w serialu “Prawo i bezprawie” oraz mini-serialu “Jesse Stone: Śmierć w raju” z Tomem Selleckiem. Zagrała ponadto rolę Diane Barrino w “Life is Not a Fairytale: The Fantasia Barrino Story” i “Podróżnik,” jako agentka Jan Marlow. Można ją też było oglądać w “Century City,” “Lefty,” oraz serialu Stevena Bochco “Miasto aniołów”.

W roku 2004 Davis zabłysnęła w sztuce “Intimate Apparel” Lynn Nottage, na deskach Roundabout Theatre Company, w reżyserii zdobywcy nagrody Tony Daniela Sullivana. Za rolę zdobyła wiele wyróżnień, w tym nagrodę dla Best Actress of Drama Desk, the Drama League, oraz Audelco Award. Była także nominowana do nagrody Lucille Lortel Award. Davis ponownie wcieliła się w tę rolę na deskach Mark Taper Forum w Los Angeles, gdzie uhonorowano ją nagrodami Ovation, Los Angeles Drama Critics i Garland.

W roku 2001, Davis zdobyła nagrodę Tony w kategorii Best Performance by a Featured Actress in a Play za sportretowanie Tonyi w sztuce “King Hedley II,” roli, za którą otrzymała też nagrodę Drama Desk Award.

Davis ukończyła szkołę Julliard i ma honorowy doktorat z dziedziny sztuk pięknych ze swojej alma mater, Rhode Island College.

MICHAEL IRBY (Detektyw Sean Garza) wystąpił w serialu wojskowym o wartkiej akcji, “Jednostka,” opartym na książce producenta Erika Haney’a, Inside Delta Force. Godzinny dramat opowiadający przygody tajnej grupy Sił Specjalnych stworzył na potrzeby telewizji David Mamet oraz pomysłodawca „Świata gliniarzy” Shawn Ryan.

Do pamiętnych ról Irby’ego należy zaliczyć tę w filmie biograficznym Pinero. Partnerował w nim Benjaminowi Brattowi, Giancarlo Esposito oraz Ricie Moreno. Wcielił się w postać uwięzionego szachisty Enriqueza w Ostatnim bastionie, dramacie wojskowym z Robertem Redfordem, Jamesem Gandolfini i Markiem Ruffalo. Zagrał także rolę człowieka, podejrzanego o porwanie córki Jodi Foster w thrillerze psychologicznym Plan lotu.

Irby wychował się w małym miasteczku Cabazon w Kalifornii, niedaleko Palm Springs. Jego matka Meksykanka i ojciec, Afroamerykanin, obydwoje wykonujący pracę fizyczną od dziecka wpoili mu wartości rodzinne. Irby miał obsesję na punkcie piłki nożnej i dostał się do amerykańskiej reprezentacji dla graczy „do 18 roku życia”. W wieku 17 lat grał w Europie jako młodzik w prestiżowych pucharach Dana Cup oraz Gothia Cup.

Po powrocie do Stanów Zjednoczonych, Irby przeniósł się do Los Angeles i podczas studiów w college’u nauczyciel namówił go, żeby zaczął uczęszczać na lekcje aktorstwa. Kiedy dostał się do prestiżowej szkoły American Academy of Dramatic Arts, przeniósł się do Nowego Jorku. Wystąpił w wielu produkcjach scenicznych w Nowym Jorku, chociażby w “Corpus Christi,” autorstwa Terrence'a McNally w reżyserii Joe Mantelli'ego na deskach Manhattan Theater Club, a także w spektaklu Jessiki Goldberg “Stuck,” z Rattlestick Theater Company. W tym czasie wielokrotnie pojawiał się gościnnie w serialu telewizyjnym “Prawo i porządek.” Po powrocie do Los Angeles Irby zagrał w wielu serialach, jak chociażby “Napiętnowany,” “Line of Fire,” “CSI. Kryminalne zagadki Miami” i „CSI. Kryminalne zagadki Nowego Jorku”.

REGINA HALL (Kelly Rice) rozpoczęła karierę w 1997 roku, kiedy w wieku 26 lat pojawiła się w reklamie telewizyjnej. Najpierw mogliśmy ją oglądać w operze mydlanej “Loving” i gościnnej roli w dramacie policyjnym “Ulice Nowego Jorku”.

Punktem zwrotnym dla Reginy Hall okazała się jej pierwsza rola filmowa w roku 1999, w filmie Drużba. Rola była niewielka, ale aktorka pozostawiła po sobie niezatarte wrażenie na widzach, mimo, iż grała w otoczeniu samych gwiazd. Szybko zaczęła być postrzegana jako jedna z najpopularniejszych czarnoskórych aktorek. Rozgłos przyniosła jej rola w kolejnych częściach parodii horrorów, pt. Straszny film, gdzie wcielała się w postać licealistki Brendy Meeks. Hall zagrała też role drugoplanowe w dwóch filmach Giny Prince-Bythewood: dramacie Miłość i koszykówka i filmie telewizyjnym Stracone nadzieje.

W roku 2001, Hall zdobyła rolę Coretty Lipp w przeboju “Ally McBeal,” gdzie pojawiła się w kilku odcinkach. Rok później zagrała w filmie akcji Płatne w całości, wyreżyserowanym przez Charlesa Stone'a III. Od tego czasu wystąpiła w rolach pierwszoplanowych w Raperzy z Malibu, Porwanie na żądanie i Bardzo długa podróż poślubna. Hall zagrała też w komediach kinowych Mardi Gras oraz Death at a Funeral w reżyserii Neila LaBute.

GREGORY ITZIN (Strażnik Iger) jest weteranem teatru, srebrnego ekranu i telewizji. Najlepiej znany jest z nominowanej do nagrody Emmy roli prezydenta Charlesa Logana w serialu “24 godziny.”

Obecnie można go oglądać w roli agenta Virgila Minelli w popularnym serialu “Mentalista”.

Itzin pochodzi z Wisconsin, gdzie stawiał pierwsze kroki na deskach teatru. Następnie przeniósł się do San Francisco, żeby studiować w The American Conservatory Theater. Pojawił się we Wspaniali bracia Bakerowie, Ewolucja, Las Vegas parano, Co za życie, Grzeszna miłość oraz The Job.

Na małym ekranie regularnie występował w serialu “Morderstwo”, „Strip Mall” oraz “Eerie Indiana, czyli dziwne miasteczko”. Itzin zagrał też w serialach “Portret zabójcy” “Agenci NCIS,” “L.A. Law,” “Boston Legal,” “Gdzie diabeł mówi dobranoc” i “Przyjaciele.”

Itzin, który jest uznanym aktorem teatralnym zdobył nominacje do nagród Tony i Drama Desk Award za swoją kreację w nagrodzonej Pulitzerem sztuce “Kentucky Cycle.”

Był też nagradzany za role w “Czekając na Godota”, “The Birthday Party” oraz “The Homecoming”. Ostatnio zagrał tytułową rolę w światowej premierze “Shipwrecked! The Amazing Adventures of Louis de Rougemont as Told by Himself” Donalda Marguliesa.

F. GARY GRAY (reżyser) jest uznawany za jednego z najbardziej cenionych i wszechstronnych reżyserów Hollywood. Znany jest z konsekwentnego przesuwania granic, odkrywania nowych trendów i nowatorskiego podejścia do pracy, dostarczając różnorodnym widowniom wiele emocjonujących przeżyć. Jego dynamiczne podejście do zdjęć oraz umiejętność opowiadania historii udowadniają jego siłę i pasję dla filmu przy każdym projekcie, jaki realizuje.

Jego pierwszy przebój kinowy Piątek z rapperem Ice Cube i Chrisem Tuckerem, dał początek cyklowi, który przyniósł ponad 125 milionów dolarów zysku. Po nim przyszedł czas na nagradzany film sensacyjny, Desperatki z Jadą Pinkett Smith, a następnie na Negocjatora, z 50-milionowym budżetem, najwyższym w przypadku afroamerykańskiego filmowca w tamtym okresie. Dramat, w którym zagrał zdobywca Oscara, Kevin Spacey i nominowany do Oscara Samuel L. Jackson, zdobył nagrody dla Najlepszego Filmu i Najlepszego Reżysera w roku 1998 podczas festiwalu filmowego w Acapulco.

W roku 2003 Gray wyreżyserował Włoską robotę, wizualnie zachwycający i pełen wartkiej akcji thriller z gwiazdorską obsadą, w której skład weszła zdobywczyni Oscara Charlize Theron i nominowany do Oscara Mark Wahlberg. Jego ekscytujące sceny pościgów łodziami po weneckich kanałach i dynamiczne ujęcia pościgów samochodowych w centrum Los Angeles wyznaczyły nowe standardy kręcenia scen akcji. Gray za swoją pracę nad filmem zdobył nagrodę dla Najlepszego Reżysera w roku 2004 podczas Black American Film Festival. Film zarobił na całym świecie ponad 175 milionów dolarów.

Wśród innych filmów fabularnych w reżyserii Gray’a warto wymienić dramat z elementami kina akcji Odwet, w którym zagrał Vin Diesel oraz komedię kryminalną Be Cool, opartą na bestsellerowej powieści Elmore Leonarda. Jednak repertuar reżysera wykracza poza sferę filmów fabularnych. Obejmuje również wideoklipy, produkcje telewizyjne i nowe media. Gray zaczął reżyserować wideoklipy w wieku 20 lat i spod jego ręki wyszło wiele kultowych teledysków wszech czasów, do piosenek takich artystów jak Dr. Dre, TLC, Mary J. Blige, Outkast i Jay-Z.

Nominowany do nagrody Grammy za reżyserię teledysku Stevie'go Wondera i Babyface’a, pt. “How Come, How Long,” Gray został bohaterem MTV Music Video Awards w roku 1995, zdobywając nagrody za „Waterfalls” grupy TLC, Video of the Year oraz Best Rap Video Award za klip do utworu Dr. Dre “Keep Their Heads Ringin’.” W tym samym roku Gray zdobył nagrody Billboard w kategorii Best Rap Video i Best New Artist Rap Video. Ogółem reżyser może się pochwalić 16 nagrodami i 23 nominacjami, w tym nagrodą Image Award za “Waterfalls.” Jego teledysk do piosenki Ice Cube'a “It Was a Good Day” został uznany przez czasopismo Rolling Stone za jeden ze stu najlepszych wideoklipów wszech czasów.

Gray otrzymał nagrodę Ivan Dixon Award of Achievement od Black Hollywood Education and Resource Center i został uznany za “50 Best and Brightest African Americans under 40” by Black Enterprise magazine (jednego z 50 najlepszych i najbardziej inteligentnych Afroamerykanów przed 40-ką). African American Film Critics Association uhonorowała Gray'a w roku 2004 Special Achievement Award i w tym samym roku zdobył nagrodę Artist Empowerment Award od organizacji Artist Empowerment Coalition.

Poprzez swoją wytwórnię produkcyjną Nucleus Entertainment, Inc., Gray realizuje kilka projektów filmowych, szukając jednocześnie możliwości w mediach nowych i tradycyjnych. Od wielu lat jest zaangażowany w pracę Tom Bradley Youth & Family Center w Los Angeles. Współpracuje też z Urban Compass, gdzie organizuje warsztaty filmowe (F. Gary Gray Filmmaking Workshop). Ich celem jest inspirowanie młodzieży z nizin społecznych do opowiadania swoich wyjątkowych historii poprzez sztukę filmową.

KURT WIMMER (Scenarzysta/Producent) jest amerykańskim scenarzystą i reżyserem filmowym. Wimmer uczęszczał na uniwersytet w Południowej Florydzie, który ukończył z dyplomem z historii sztuki. Następnie przeniósł się do Los Angeles, gdzie przez 12 lat pracował jako scenarzysta, między innymi nad takimi projektami jak Kula z Dustinem Hoffmanem oraz Afera Thomasa Crowna, z Rene Russo i Piercem Brosnanem.

Reżyserskim debiutem Wimmera był film z 2002 roku, pt. Equilibrium, w którym główne role zagrali Christian Bale i Emily Watson. Wimmer napisał też scenariusz i wyreżyserował film Ultraviolet, z Millą Jovovich. Napisał także scenariusz do filmu Królowie ulicy, w którym zagrał Keanu Reeves oraz Forest Whitaker. Jest też autorem scenariusza do obrazu Salt, z Lievem Schreiberem i Angeliną Jolie.

JONATHAN SELA (Zdjęcia) jest autorem zdjęć do filmów, reklam i wideoklipów. Pracował, między innymi przy Max Payne, Błękitnym deszczu i Nocnym pociągu z mięsem. W roku 2006 był operatorem w filmie Johna Moore’a, Omen. Inne jego filmy to Kanibal z Rohtenburga, Kraina marzeń i Randy and the Mob oraz Dziewczyna z sąsiedztwa i Chłopiec z Marsa. Oprócz filmów fabularnych, ma na swoim koncie zdjęcia do filmów krótkometrażowych, The Newman Shower i DysEnchanted, biorącym udział w konkursie na Festiwalu w Sundance w roku 2004.

Jako operator pracował z wieloma znanymi artystami: Christiną Aguilerą, Beyonce, Sheryl Crow, Britney Spears, Jennifer Lopez, Rihanną, The Black Eyed Peas, Princem, Justinem Timberlake, Destiny’s Child, Lindsay Lohan, Enrique Iglesiasem, Metallicą, Green Day, AFI, Counting Crows, Alicią Keys, Usherem, 50 Centem i Incubus.

Nakręcił zdjęcia do reklam Reeboka, Coca-Coli, Six Flags Magic Mountain, Nintendo, Burger Kinga, Bacardi, PlayStation, McDonalds, Hanes, Cingular, Chase Bank, Johna Friedy, Jergens, Kay Jewelers, Cover Girl, Old Navy, Target, State Farm, All State i HSBC.

JEFFREY KURLAND (Kostiumy) był nominowany do Nagrody Akademii za pracę nad filmem Woody Allena, Strzały na Broadwayu i zdobył nagrodę BAFTA za Złote czasy radia. Ponadto zdobył nominację do nagrody Costume Designers Guild Award za kostiumy do filmu Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra, i tę samą nagrodę za film Erin Brockovich.

Kurland projektował też kostiumy do filmów Zakładnik, Nancy Drew i tajemnice Hollywood, Plaga, Mój chłopak się żeni, Jej wysokość Afrodyta, Cienie we mgle, Zbrodnie i wykroczenia, Hannah i jej siostry oraz Purpurowa róża z Kairu.

Więcej o filmie:


https://vod.plus?cid=fAmDJkjC