FILM

Odważna (2007)

Brave One, The

Pressbook

Ulice Nowego Jorku są dla Eriki Bain (Jodie Foster) zarówno domem, jak i źródłem utrzymania. Dźwiękami i historiami ukochanego miasta dzieli się ze słuchaczami, prowadząc w radio program „Street Walk”. Wieczorami wraca do domu, do miłości swego życia, którą jest narzeczony David Kirmani (Naveen Andrews). Jednak pewnej koszmarnej nocy Erica zostaje pozbawiona wszystkiego, co zna i kocha, gdy pada wraz z Davidem ofiarą bezwzględnego napadu, w wyniku którego David ginie, a Erica niemal traci życie.

I choć cielesne rany Eriki powoli się goją, te najgłębsze wciąż krwawią – zdruzgotanie po stracie Davida i paraliżujący strach towarzyszący jej na każdym kroku. Ulice miasta, po których kiedyś lubiła się włóczyć, nawet miejsca, które niegdyś były przyjazne i znane, teraz wydają się jej obce i złowieszcze.

Gdy strach staje się nie do zniesienia, Erica podejmuje brzemienną w skutkach decyzję, by zakupem broni stłumić to przerażające uczucie. Pistolet w jej dłoni staje się namacalnym sposobem na obronę przed nieuchwytnym wrogiem... przynajmniej tak jej się wydaje.

Za pierwszym razem, gdy strzela do człowieka, wie, że albo ona zabije, albo sama zostanie zabita. Drugi raz robi to też w obronie własnej... a może po prostu nie chciała zejść złu z drogi? W miejsce strachu, który wcześniej ją paraliżował, pojawia się coś innego... coś, co popycha ją do odbierania życia, które tamtej nocy zabrał jej ktoś inny... coś, czego Erica nawet nie jest świadoma.

Miasto zaczyna huczeć od opowieści o anonimowym samozwańczym obrońcy, a detektyw nowojorskiej policji Sean Mercer (Terrence Howard) z coraz większą determinacją zaczyna szukać zabójcy. Elementy układanki zaczynają jednak wskazywać nie na mężczyznę z pistoletem... ale na rozżaloną kobietę.

W miarę jak Mercer jest coraz bliższy rozwiązania zagadki, a sumienie Eriki zaczyna dawać znać o sobie, kobieta staje przed pytaniem, czy żądza wymierzenia sprawiedliwości, a nawet zemsty, jest właściwym rozwiązaniem, czy też może stała się tym, z czym próbuje walczyć.

Dwukrotna zdobywczyni nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej Jodie Foster (Milczenie owiec, Oskarżeni) oraz nominowany do Oscara Terrence Howard (Hustle & Flow, Miasto gniewu) są odtwórcami głównych ról w filmie Odważna. Film reżyseruje laureat Oscara Neil Jordan (Gra pozorów), a producentami filmu są Joel Silver (trylogia Matrix, V jak Vendetta) i Susan Downey (Kiss Kiss, Bang Bang).

Wśród odtwórców pozostałych ról znaleźli się Naveen Andrews (serial telewizyjny Zagubieni, Angielski pacjent) w roli Davida, narzeczonego Eriki, Nicky Katt (Grindhouse) w roli partnera Mercera, detektywa Vitale’a, oraz laureatka Oscara Mary Steenburgen (Melvin i Howard) w roli Carol, szefowej Eriki w stacji radiowej.

Jordan reżyseruje Odważną na podstawie scenariusza napisanego przez Rodericka Taylora, Bruce’a A. Taylora i Cynthię Mort. Autorami fabuły są Roderick Taylor i Bruce A. Taylor. Herbert W. Gains, Jodie Foster, Dana Goldberg i Bruce Berman są producentami wykonawczymi.

Wśród członków ekipy filmowej znaleźli się nagrodzony Oscarem reżyser obrazu Philippe Rousselot (Rzeka życia), który po raz czwarty spotyka się z Jordanem na planie filmowym, scenografka Kristi Zea (Infiltracja), od lat współpracujący z Jordanem montażysta Tony Lawson (Michael Collins, Koniec romansu), projektantka kostiumów Catherine Thomas (Kill Bill i Kill Bill 2) oraz nominowany do Oscara kompozytor Dario Marianelli (Duma i uprzedzenie).

Warner Bros. Pictures przedstawia, we współpracy z Village Roadshow Pictures, film Odważna, wyprodukowany przez Silver Pictures.

„Chyba wszyscy wierzymy w to, że istnieją pewne granice, których nigdy nie odważylibyśmy się przekroczyć, i ludzie, którymi nigdy nie odważylibyśmy się być” – mówi Jodie Foster, odtwórczyni głównej roli i producentka wykonawcza filmu Odważna. – „A mimo to nie wiemy, kim moglibyśmy się stać w określonych okolicznościach. Możemy rozumowo zakładać, jakie mamy zasady etyczne, jednak dopóki nie zostaniemy postawieni w trudnej sytuacji, która wywołuje zmiany w nas samych, nie możemy być pewni, jak się zachowamy”.

Ze słowami aktorki zgadza się reżyser Neil Jordan. – „Odważna stawia niewygodne pytania o moralność. Myślę, że kiedy zostajemy skrzywdzeni, część nas samych chciałaby zareagować z prymitywną brutalnością, by natychmiast wyrównać rachunki. Nie robimy tego jednak, ponieważ ucywilizowanie nam tego zabrania. Dlatego oglądanie kogoś, kto schodzi na moralnie wątpliwą drogę, jest jednocześnie przerażające i fascynujące”.

Kiedy scenariusz do Odważnej po raz pierwszy trafił w ręce producentów Joela Silvera i Susan Downey, miał on wszystkie cechy filmu akcji o samozwańczym obrońcy, z jedną wszakże różnicą – w tym przypadku „obrońcą” była kobieta. „Kiedy przeczytaliśmy scenariusz, spodobało nam się to, że miał to być twardy film akcji, a jednak mówiący o czymś głębszym” – zauważa Silver. – „Był fascynujący i pełen napięcia; opierał się także na niezwykle mrocznej, emocjonalnej historii kobiety, którą spotyka niewyobrażalna tragedia. Erica Bain zostaje napadnięta, pobita, a jej narzeczony zamordowany. Fizycznie wraca do zdrowia, jednak jej życie ulega całkowitej przemianie. Musi zajrzeć w głąb siebie, by znaleźć właściwą drogę, i to jej się udaje... właśnie ta droga wydała nam się elementem wyróżniającym scenariusz od innych. Aby przeżyć, Erica musi znaleźć w sobie odwagę, by pokonać strach i odzyskać swoje życie za wszelką cenę. Dlatego właśnie jest Odważna”.

Mówi Downey: „Pierwotny scenariusz Odważnej napisali ojciec i syn – Roderick i Bruce Taylorowie. Miał on wszystko, czego potrzeba filmowi tego gatunku, ale głównym bohaterem miała być kobieta – co stanowiło novum w koncepcji filmu o samozwańczym mścicielu. W miarę opracowywania scenariusza zaprosiliśmy do współpracy Cynthię Mort, by w zespole scenarzystów reprezentowała kobiecy punkt widzenia. Ponieważ fabuła ukazuje głównie przeżycia Eriki, istotne było zrozumienie z kobiecego punktu widzenia, dlaczego i jak bohaterka zdecyduje się zachować oraz jakie będą konsekwencje tego zachowania”.

„W momencie, gdy postanawia się, że taka postać ma być kobietą, trzeba sobie zadać wiele pytań, ponieważ działania Eriki są niezwykle niestandardowe” – zauważa Foster. – „Generalnie kobiety nie zabijają ludzi, których nie znają, nie zabijają na oślep, co tym bardziej czyni wybór Eriki interesującym. Ciekawe było odkrywanie jej wewnętrznego chaosu, jej zagubienia. Ona nie wie dokładnie, co robi ani dlaczego, a jednocześnie nieomal zachwyca się swoimi czynami. Rozumie tyle, że strach przemienił ją w kogoś nierozpoznawalnego, a w rezultacie popchnął ją do przyjęcia roli zabójczyni”.

Foster zauważa jeszcze: „Jej spotkania z niebezpieczeństwem ulegają zmianie w miarę rozwoju fabuły filmu. Za pierwszym razem jest to anomalia, która przynosi ze sobą koszmarną przemoc. Za drugim razem to także zbieg okoliczności – Erica znajduje się w niewłaściwym miejscu o niewłaściwej porze. Jednak za kolejnym razem zdaje sobie sprawę, że mogła wybrać bezpieczeństwo, a jednak zrezygnowała z tej możliwości. Może nie do końca jasne są motywy jej działania, ale wydaje mi się, że odtwarzając sytuację najbardziej przerażającą, jaką można sobie tylko wyobrazić, ona odczuwa ją zupełnie inaczej. Chce zmienić postacie i rezultat tej sytuacji i – niezależnie od tego, jak szalony jest taki tok myślenia – wydaje jej się, że jeśli zmieni rezultat, być może uda jej się przywrócić życie ofierze”.

Gdy Foster zgodziła się zagrać Erikę Bain, w rysie postaci dokonano kilku zmian w stosunku do pierwotnej wersji scenariusza, w której Erica była dziennikarką prasową. Downey wyjaśnia: „Jodie podsunęła nam pomysł, by z jej bohaterki uczynić spikerkę radiową, co uzasadniałoby zastosowanie głosu spoza kadru wyjaśniającego sposób myślenia Eriki i jej odczucia na temat tego, co robi. Filmowcy zawsze wahają się, czy wykorzystywać głos spoza kadru w filmach, jednak wykonywany przez nią zawód powoduje, że jest to dla niej naturalne”.

„Wydało mi się to sensowne i myślę, że z korzyścią dla filmu” – potwierdza Foster. – „Erica to osoba żyjąca we własnym umyśle. Wszystko wyraża głosem, łatwo jej więc przychodzi poczucie wyobcowania od własnego ciała. W pewnym sensie jej tożsamość fizyczną wyznaczał jej narzeczony, więc kiedy go zabrakło, ona poczuła się, jakby odebrano jej ciało. Staje się głosem w mroku, prawie jak zjawa, a głos wewnętrzny, który słyszymy, daje nam wgląd w jej duszę”.

Neil Jordan opowiada: „Jodie i ja zgodziliśmy się, że jej postać powinna przejawiać łagodną obsesję na punkcie dźwięku. Przemierza miasto, nagrywając dźwięki metra, ruchu ulicznego, szum urządzeń, w ten sposób obrazując historie na temat miasta. Później obsesja ta ewoluuje w inną, znacznie bardziej brutalną, obsesję na punkcie ulicy”.

To właśnie Foster jako pierwsza zasugerowała Jordanowi wyreżyserowanie Odważnej, a producenci natychmiast podchwycili ten pomysł. Wspomina Downey: „Od dawna byliśmy z Joelem wielkimi fanami prac Neila. Jest on bez wątpienia niezwykłym filmowcem, znanym z odkrywania złożonych, czasem niebezpiecznych tematów w sposób ujmujący, więc obaj uznaliśmy, że to wspaniały pomysł”.

„Usiedliśmy z Neilem i zaczęliśmy rozmawiać o scenariuszu i pomysłach na rozwinięcie fabuły filmu, i generalnie byliśmy ze sobą zgodni” – mówi Silver. – „Miał niezwykłe wyczucie bohaterów i wniósł bardzo wiele do rozwoju fabuły. Ma wielki talent”.

Foster komentuje: „Myślę, że Neila fascynują moralne aspekty osobowości bohaterów. Jego filmy nie są łatwymi w odbiorze czarno-białymi opowieściami, ponieważ stworzenie, jakim jest człowiek, popełnia czyny wykraczające poza przyjęte granice, a wszystkie jego filmy ukazują właśnie ten fakt z różnych perspektyw. Szczerze mówiąc, nigdy wcześniej nie współpracowałam z reżyserem, który swoich wyborów dokonywałby w tak elementarny i naturalny sposób, a każda jego decyzja dotyczyła osobowości bohaterów”.

„Lubię postacie, które stają w obliczu rzeczy znajdujących się gdzieś pomiędzy światłością a mrokiem, postacie, które muszą pokonywać granice moralne” – mówi reżyser, dodając także, że Odważna dała mu możliwość wniknięcia w kilka wątków, które są dla niego najbardziej intrygujące, a także zapewniła szansę współpracy z aktorką, którą nazywa „ikoną amerykańskiego kina”.

Jordan wspomina: „Scenariusz zafascynował mnie już przy pierwszym czytaniu. Potem przeczytałem go jeszcze kilkakrotnie i za każdym razem znajdowałem coś nowego. Jedną z najbardziej fascynujących rzeczy było to, że występowała w nim kobieta w roli, która zwykle przypada w udziale mężczyznom, a sama myśl o tym, że Jodie wcieli się w tę postać, jeszcze wzmocniła moje wrażenie. Myśl o pracy z nią w takiej roli spotęgowała moją wewnętrzną potrzebę nakręcenia tego filmu, ale nawet to było tylko częścią tego, co przyciągnęło mnie do filmu. Było jeszcze tyle innych rzeczy, tyle pomysłów zawartych w fabule: była spikerka radiowa będąca pozbawionym ciała głosem wybrzmiewającym w mieście; było niebezpieczeństwo, które spotkało ją w mieście, które zna i kocha; były dwie różne reakcje na niesprawiedliwość: jedna prawna, a druga będąca indywidualnymi aktami zemsty. Która jest właściwa, a która nie? Czy któraś z nich jest całkowicie odpowiednia? Gdy zastanawiałem się nad tymi elementami, zdałem sobie sprawę, że jeśli z tego nie uda mi się nic wykrzesać, to będzie oznaczało, że albo jestem już bardzo stary, albo bardzo zmęczony” – śmieje się. – „Dlatego powiedziałem im, że jeśli będę miał swobodę w kształtowaniu fabuły i ożywianiu bohaterów, to wchodzę w ten projekt”.

W Odważnej uosobieniem tego, co Jordan nazywa reakcją „prawną” na niesprawiedliwość, jest nowojorski detektyw Sean Mercer. Terrence Howard wciela się w rolę śledczego, który zajmuje się sprawą serii powiązanych ze sobą zabójstw... z których wszystkie wydają się być formą zemsty ze strony samozwańczego obrońcy prawa.

„Terrence w tej roli powalił mnie na kolana” – twierdzi Jordan. – „Tkwi w nim fizyczny wdzięk i osobowość, jego twarz emanuje emocjami, tymi wyrażanymi werbalnie, jak i bez słów. Postaci Mercera nadał niezwykle mocny kręgosłup emocjonalny i moralny”.

Wcielając się w swoją rolę, Howard miał świadomość, że Mercer to człowiek cechujący się wiarą w moc prawa. Niewykluczone zresztą, że za wiarę tę mógł zapłacić rozpadem małżeństwa. Jednak nie przypuszczał nigdy, że jego wiarę mogłaby wystawić na próbę osoba znajdująca się po drugiej stronie prawa. – „Mercer to policjant działający zawsze zgodnie z prawem – stwierdza aktor – który wierzy w system, a jednocześnie frustruje się coraz bardziej tym, że system nie zawsze pozwala mu chronić ludzi, których chciałby objąć ochroną. Część jego osobowości jest naprawdę rozżalona tym, że ma związane ręce dylematem moralnym, który nazywamy sprawiedliwością. Aż w końcu ktoś, kto sam chce wymierzyć sprawiedliwość, wpada na własny, zdecydowanie wygodniejszy, pomysł rozwiązania tego problemu. Jak sobie z tym radzi? Najgorsze co można zrobić, będąc policjantem, to zrozumieć, dlaczego przestępca podejmuje takie, a nie inne decyzje, ponieważ potem nie można już być obiektywnym. Kiedy się wejdzie w tę szarą strefę, prawo odchodzi w niepamięć, a górę bierze natura ludzka”.

Jordan zauważa: „Podoba mi się to, że obie postacie wkraczają w szarą strefę bezprawia z przeciwnych stron. Każde z nich zmaga się z odpowiedzialnością moralną, odczuciami na temat zbrodni, sprawiedliwości i odwetu, ale i jedno, i drugie zupełnie inaczej je postrzega. To ciekawy rozdźwięk, ponieważ wbrew pozorom oboje są ze sobą związani”.

„Równowagę było utrzymać bardzo trudno – dodaje Downey – ponieważ chcemy, by między nimi pojawiła się więź, a z drugiej strony chcemy, by trwała zabawa w kotka i myszkę między Mercerem a nieznaną zabójczynią, którą chce dopaść. Są więc oni bohaterami związanymi ze sobą w warstwie niezwykle intymnej i emocjonalnej, których działania jednak stawiają ich w bezpośredniej opozycji do siebie”.

Jordan podkreśla, że choć więź łącząca Erikę i Mercera jest mocna, „nie jest to tradycyjna love story. To raczej bliskość dusz i umysłów. Oboje stracili partnerów życiowych, a teraz są sami, zagubieni w mrokach miasta. Jest to więc historia o przyjaźni... i prawdopodobieństwie”.

Oboje aktorów przyznaje, że relacje pomiędzy granymi przez nich bohaterami w takim samym stopniu opierają się na tym, co oboje utracili, jak i tym, co mogą sobie wzajemnie dać. „Mercera i Erikę łączy mocna więź” – potwierdza Howard. – „W innych okolicznościach albo gdyby oboje nie podążali wybranymi przez siebie drogami, jestem pewien, że więź mogłaby przerodzić się w coś więcej. Zresztą to też staje się dla obojga kolejna stratą”.

Foster dodaje: „Każde z nich jest zafascynowane tym drugim. Myślę, że jedno lgnie do serca drugiego, w pewnym sensie dlatego, że przeciwieństwa się przyciągają, ale także dlatego, że są do siebie bardzo podobni. Wiem, że w życiu często przyciągają nas niektórzy ludzie, ponieważ chcemy dowiedzieć się, jak to jest żyć w ich skórze. W Mercerze Erica widzi swoje moralne odbicie. On nigdy nie pozwoliłby sobie przekroczyć granic, zaś ona chce zrozumieć, kim on jest, aby być może mógł ją ocalić”.

„Wspaniałe w tym, że Terrence gra tę rolę – kontynuuje aktorka – jest to, że choć cechuje go głębia wrażliwości i emocji, odgrywa twardego detektywa, który w życiu widział już wszystko. Takie połączenie powoduje, że postać Mercera jest jeszcze bardziej poruszająca. W pracy musi grać twardziela, ale nie oznacza to, że nie ma ona na niego wpływu, i Terrence oddaje to w swojej kreacji”.

Podobnie Howard chwali swoją partnerkę filmową i reżysera. „Jodie to pierwsza aktorka, z którą pracowałem, która naprawdę wywoływała u mnie zdenerwowanie” – śmieje się. – „Z jej oczu spoziera prawda, a dusza bije uczciwością. Jednak styl aktorstwa mamy zupełnie inny. Ja na przykład lubię przyjść na plan i zrobić, co do mnie należy. Zaś Jodie jest niezwykle dokładna, ma wyjątkowo analityczne podejście – wie wszystko o swojej postaci. Wiele się nauczyłem, obserwując ją. Ona i Neil nauczyli mnie wiele na temat myślenia o szczegółach. Neil wie dokładnie, co chce nakręcić, i jest niezwykle cierpliwy. Czasem myślałem już, że nic z siebie więcej nie wykrzeszę, a on naciskał jeszcze mocniej, aż udało mu się wycisnąć ze mnie tę kroplę prawdy. Właśnie dzięki temu jest tak wspaniałym filmowcem”.

Przed rozpoczęciem zdjęć Jodie Foster i Terrence Howard przeprowadzili własne dociekania, tak specyficzne, jak ich role. Foster spędziła wiele czasu w lokalnej stacji radia NPR w Los Angeles, „by zobaczyć, jak się tam pracuje” – relacjonuje. – „Obserwując pracujących tam ludzi, szczególnie rzuciło mi się w oczy to, że oni nie mają twarzy, nie mają ciał. To tylko głosy. Człowiek słucha tych pięknych, melodyjnych głosów, sączą się one do uszu i do umysłów słuchaczy. Pod pewnymi względami kontakt ten ma charakter bardzo intymny, ale także bardzo ułatwiający zniknięcie”.

„Zainteresowałam się też zespołem stresu pourazowego. Wiele o tym czytałam, ale wydaje mi się, że Erica jest inna. Nie doczekała się pomocy, która była jej potrzebna” – zauważa aktorka, ujawniając także, że starała się wejść w tok myślenia Eriki, podążając jej śladem. „Chodziłam bardzo dużo, pokonywałam tysiące mil po całym Manhattanie. Jeśli kiedykolwiek chodziliście na długie piesze wycieczki, to wiecie, że przez pierwsze dwie godziny rozmawia się z otaczającymi ludźmi. W miarę upływu czasu to się zmienia: w siódmej godzinie wędrówka nabiera charakteru medytacji... pozwala się zupełnie wyalienować. To było ważne”.

Z kolei Howard, przygotowując się do roli detektywa nowojorskiej policji, blisko współpracował z konsultantem technicznym planu, Nealem Carterem. Po 24 latach pracy w nowojorskiej policji, w tym także na stanowisku śledczego wydziału zabójstw, Carter rozpoczął nową karierę, chcąc zagwarantować, że praca policyjna ukazywana na dużym ekranie będzie odpowiadała rzeczywistości. Jego pierwszym filmem był Plan doskonały z udziałem Denzela Washingtona i Jodie Foster.

Carter szkolił zarówno Howarda, jak i aktora Nicky’ego Katta, który wcielił się w rolę partnera Mercera, detektywa Vitale’a, doradzając im, jak mają mówić i zachowywać się, by sprawiać wrażenie doświadczonych śledczych. Zabierał ich na posterunki policji, a nawet na miejsca zbrodni, w tym zabójstwa, by sami mogli poobserwować, jak pracuje się w policji.

„Miał niesamowicie szeroką wiedzę, którą bardzo chciał się z nami dzielić” – mówi Howard. – „Przekazał nam mnóstwo informacji o sposobie myślenia policjanta w pracy. Pokazał nam miejsca zbrodni i dosłownie przekazał nam wszelkie instrukcje dotyczące tego, czego należy szukać, co jest istotne”.

Howard wspomina, że na jednym z miejsc zbrodni uderzyła go „przyziemność sytuacji. Na ziemi leży nieżywy człowiek, brutalnie pobity, i od razu pojawia się myśl, że trzeba byłoby przystanąć i zmówić modlitwę. Ale policjanci są tam tylko w jednym celu – odnaleźć tego, kto zabił. Na tym polega ich praca. Sprawa staje się zagadką. Policjanci nie mogą brać jej zbyt osobiście, ponieważ ze sprawami takimi mają do czynienia codziennie, i rozumiem, że po trzecich oględzinach takiego miejsca człowiek się nieco uodparnia na taki widok”.

Carter mówi, że świadomość tę było widać w pracy Howarda i Katta na planie. „Naprawdę szybko robili postępy. Wychwytywali każdy niuans, subtelne szczegóły w sposobie chodzenia, ubierania i prowadzenia się, nawet w sposobie żartowania. Wychodziło to bardzo naturalnie. Kiedy ich obserwowałem, sprawiali wrażenie prawdziwych detektywów”.

W czasie gdy aktorzy wnikali w umysły i ciała swoich postaci, Neil Jordan zagłębiał się w sercu Nowego Jorku. „Nie znam Nowego Jorku – przyznaje urodzony w Dublinie reżyser – więc jednym z najważniejszych elementów przygotowań było chodzenie po mieście, zaglądanie w każdy jego zakątek, wynajdowanie miejsc, które wcześniej nie były pokazywane w filmach, i miejsc pasujących do tej konkretnej fabuły. Miasto to ma niezwykle filmowy charakter, który chciałem ukazać”.

Potwierdza to Joel Silver: „Neil spędził wiele czasu na poznawaniu miasta. Patrzył na nie z miłością i podziwem, i w taki sposób chciał je ukazać. Bardzo ważne dla niego jest, by fabuła filmu nie była postrzegana jako zarzut dotyczący poziomu bezpieczeństwa w Nowym Jorku. Tak naprawdę żyjemy w czasach, w których każdy i wszędzie może identyfikować się z poczuciem braku bezpieczeństwa. Nie jest to rzecz charakterystyczna dla Nowego Jorku”.

Foster, która już mieszkała i pracowała w Nowym Jorku, zgadza się z Silverem. „Tak naprawdę Nowy Jork jest statystycznie „najbezpieczniejszą aglomeracją na świecie”, lecz kiedy człowiek pada ofiarą przestępstwa, bycie wyjątkiem od reguły jest mało pocieszające. Człowiek nie czuje się bezpieczniej, myśląc: «Tak, padło na mnie, ale patrz, ilu osobom nic się nie przytrafiło». Jeśli pada się ofiarą przestępstwa, nie jest łatwo pozbyć się poczucia strachu. To właśnie jest elementem przesłania tego filmu – strach nie musi być uzasadniony, coraz częściej jest on integralną częścią naszej kultury”.

Jordan dodaje: „Po 11 września miasto narodziło się na nowo – jest niewiarygodnie bezpieczne, ale pozostaje wrażenie, że niezależnie od tego, jak sielankowe wydaje się życie na ulicach, w każdej chwili ten błogostan może runąć. Właśnie to staramy się uchwycić w filmie”.

Na kilka tygodni przed rozpoczęciem zdjęć do filmu Jordan przeszedł intensywny kurs na temat Nowego Jorku, który poprowadzili producent wykonawczy Herbert Gains oraz scenografka Kristi Zea, która mówi, że „rozkazy” otrzymała od producenta Joela Silvera. „Od początku Joel mówił mi, że chciał, byśmy pokazali Nowy Jork w sposób, w jaki nikt inny jeszcze tego nie zrobił, wybrali takie plenery, których nikt jeszcze nie filmował, a więc rzucił nam naprawdę poważne wyzwanie. Dla mnie doświadczenie to było ciekawe, ponieważ urodziłam się i wychowałam w Nowym Jorku, nakręciłam tu wiele filmów. Spojrzenie na miasto z innej perspektywy było więc dla mnie ambitnym wyzwaniem”.

Zea mówi, że wraz z Jordanem zjeździli całe miasto i jego peryferie, „oglądając różne okolice i obserwując, co się podobało Neilowi, a co nie”. W jednej z tych okolic znaleźli idealną lokalizację na blok, w którym mogła mieszkać Erica. Scenografka mówi: „Z zewnątrz spodobało nam się to, że z jednej strony budynku znajdowały się działki, na których kiedyś stały budynki później zburzone, a na ich miejscu mieszkańcy założyli ogrody. Jej blok stał więc sam pośród takiej swego rodzaju odnowy miejskiej”.

Zea zaprojektowała dekoracje korytarzy budynku i wystrój mieszkania Eriki, by wyglądało tak jak stara kamienica, odnowiona, a jednak żyjąca częściowo echami przeszłości. Scenografka wyjaśnia: „Chodziło o to, by mieszkanie wyglądało jak poważnie przerobione, ale korytarz – choć czysty i niedawno malowany – nadal sprawiał upiorne wrażenie. Tak, by stare było zestawione z nowym”.

Na obrzeżu Central Parku znaleźli plener, który posłużył wyglądem i atmosferą w głównej scenie, w której Erica i David zostają napadnięci. Zea zauważa: „Podczas poszukiwań znaleźliśmy miejsce nazywane Stranger’s Gate [Wrota Nieznajomego – przyp. tłum.]. Zostało wykute w kamieniu na samym brzegu Central Parku. Gdy patrzy się w górę schodów, które zakręcają wokół wielkiego bloku skalnego, to nawet mimo światła latarni przyprawia ono o gęsią skórkę. Nie wiadomo, co może się tam kryć. Celowo wybraliśmy miejsca, które w jednym momencie mogą wydawać się bezpieczne, a potem sprawiają wrażenie obcych i przerażających z innej perspektywy.

Neil Jordan współpracował także z operatorem Philippe’em Rousselotem nad pokazaniem tej zmiany perspektywy przez obiektyw kamery. „Ponieważ całą fabułę przeżywamy w większości poprzez odczucia głównej bohaterki, chciałem, by widzowie patrzyli jej oczami i poprzez jej emocje” – mówi reżyser. – „Wspaniale pracowało mi się z Philippe’em nad wizualnymi aspektami tej koncepcji. Ponieważ już wcześniej ze sobą pracowaliśmy, wiedziałem, że on będzie umiał właściwie pokazać nawet najbardziej wyszukane i skomplikowane scenografie, które wymyślimy”.

Stosując techniki operatorskie i oświetleniowe, Jordan i Rousselot mogli przekazać to, że Erica widzi swój kiedyś bezpieczny świat przez pryzmat strachu, który zaburza cały obraz. Jordan wyjaśnia: „Chciałem ukazać otępienie, więc Philippe i jego operator kamery, Neil Norton, wymyślili urządzenie poruszające Steadicamem, które nazwaliśmy „wobbly-cam” [„trzęsikamera” – przyp. tłum]. Doskonale sprawdziło się przy niektórych ujęciach, w których ciągle zmienialiśmy punkt widzenia”.

„Urządzenie to zasadniczo kołysze kamerą, pozwalając nam na ciągłe zmiany horyzontu, co powoduje wrażenie, że Erica jest wytrącona z równowagi” – mówi Rousselot, dodając, że również oświetlenie posłużyło do przechodzenia od rzeczywistości do prawie nierealnej atmosfery niektórych scen.

Przemiana Eriki zachodzi także na zewnątrz – nad stopniową zmianą wyglądu bohaterki Jodie Foster pracowała wspólnie z projektantką kostiumów Catherine Thomas. „Erica się zmienia, a jej wygląd to odzwierciedla” – przyznaje Foster. – „Na początku Erica zakłada „na cebulkę” ubrania w jasnych kolorach, ale z upływem czasu jej stroje stają się ciemniejsze i znacznie skromniejsze. W jej wyglądzie widać twardość i, moim zdaniem, jest to ważny kontrast”.

„To bardzo proste zabiegi, a jednak niezwykle wydatne wizualnie” – zauważa Jordan. – „Jodie jest genialna. Wyobraziła sobie swoją bohaterkę niezwykle szczegółowo, chciała poprowadzić Erikę w miejsca – czasem naprawdę mroczne – w sposób, w który widz instynktownie i natychmiast rozumie, kim ona jest i kim się staje”.

Mówi Susan Downey: „Jodie zabiera nas w świat przeżyć Eriki – od samego początku filmu, gdy widzimy, jak dobrze jej jest w życiu. Potem wszystko obraca się wniwecz, a ona musi znaleźć sposób, by okruchy życia znów poskładać w całość. Musi zmienić się, by znaleźć sposób na życie i odzyskanie poczucia bezpieczeństwa”.

„Wszystko się zmienia – zamyśla się Joel Silver – ponieważ po tragedii, która wydarzyła się w jej życiu, ona nie jest w stanie tak samo patrzeć na cokolwiek – ani na dom, ani na pracę, ani nawet na miasto, które tak bardzo kocha. Zmienia się jej osobowość... i Erica prowadzi nas przez tę przemianę”.

Foster mówi: „Erica zauważa, że kiedyś była inna, aż pewnego dnia obudziła się zupełnie odmieniona. Stała się kimś nierozpoznawalnym dla samej siebie, osobą zupełnie obcą, inną od tego, co kiedykolwiek sobie wyobrażała. Wam może się wydawać, że zachowalibyście się inaczej... ale dopóki nie doświadczycie tego, co ona, na swojej skórze, nie możecie być tego pewni”.

JODIE FOSTER (Erica Bain/producentka wykonawcza), dwukrotna zdobywczyni nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej, swojego pierwszego Oscara otrzymała za przejmującą rolę ofiary gwałtu w dramacie Oskarżeni z 1988 roku, za którą uhonorowano ją także Złotym Globem oraz nagrodą National Board of Review. Drugą nagrodę Akademii otrzymała za kreację w filmie Milczenie owiec z 1991 roku, który nagrodzono Oscarem także w kategorii „Najlepszy film”. Grana przez Foster w tym filmie rola agentki specjalnej FBI Clarice Sterling przyniosła jej również Złoty Glob i nagrodę BAFTA, a także nagrody zrzeszeń krytyków nowojorskich i chicagowskich dla najlepszej aktorki.

Swoją pierwszą nominację do Oscara Foster otrzymała w wieku 14 lat za rolę w filmie Taksówkarz Martina Scorsese z 1976 roku, a kreacja ta zaowocowała także nagrodami od zrzeszeń krytyków National Society of Film Critics i Los Angeles Film Critics. W tym samym roku została również jedyną amerykańską aktorką uhonorowaną dwiema nagrodami BAFTA w jednym roku, otrzymując je w kategoriach „Najlepsza aktorka drugoplanowa” i „Najlepsza debiutantka” za role w Taksówkarzu i Bugsym Malone. Ostatnią nominację do Oscara Foster otrzymała za tytułową rolę w filmie Nell z 1994 roku, za którą została także wyróżniona nagrodą Screen Actors Guild. Był to także pierwszy jej film, który wyprodukowała.

Foster obecnie pracuje nad obrazem Nim’s Island, w którym występuje wraz z Abigail Breslin i Gerardem Butlerem. Ostatnio pojawiła się w Planie doskonałym Spike’a Lee, w thrillerze Plan lotu oraz gościnnie we francuskojęzycznym filmie Jeana-Pierre’a Jeuneta Bardzo długie zaręczyny. Ogółem zagrała w ponad 40 filmach, m.in. takich, jak: Azyl Davida Finchera, Anna i król Andy’ego Tennanta, Kontakt Roberta Zemeckisa, Maverick z Melem Gibsonem i Jamesem Garnerem, Sommersby u boku Richarda Gere’a, Cienie we mgle Woody’ego Allena, Stealing Home, Sjesta, Dzielnica pięciu narożników, za który otrzymała nagrodę Independent Spirit, Cudza krew Claude’a Chabrola, Hotel New Hampshire Tony’ego Richardsona oraz Lisice Adriana Lyne’a. Ponadto wielojęzyczna Foster podkłada swoje dialogi po francusku we wszystkich swoich filmach.

Swoją karierę Foster rozpoczęła, mając trzy lata, jako „The Coppertone Girl” w znanej w USA reklamie telewizyjnej. Już jako pretendentka do miana jednej z najlepszych aktorek dziecięcych swoich czasów zadebiutowała w 1972 roku w filmie Napoleon i Samantha, po którym wystąpiła w roli Becky Thatcher w musicalowej wersji Toma Sawyera z 1973 roku. W 1974 roku Foster pokazała wybitną kreację w przeboju Martina Scorsese zatytułowanym Alicja już tu nie mieszka.

Dwa lata później Scorsese obsadził ją w kluczowej roli młodej prostytutki, Iris, w Taksówkarzu, jednym z pięciu filmów, w których młoda aktorka wystąpiła w 1976 roku.

Aktorka pojawiła się także w filmach Bugsy Malone, Echa pewnego lata, Mała dziewczynka, która mieszka na końcu drogi oraz w oryginalnym obrazie Zwariowany piątek, za który otrzymała pierwszą nominację do Złotego Globu.

Za obiektywem kamery Foster zadebiutowała w charakterze reżysera w 1991 roku chwalonym przez widzów dramatem Tate – mały geniusz, w którym zagrała także jedną z głównych ról. W 1995 roku Foster wyreżyserowała i wyprodukowała Wakacje w domu z udziałem Holly Hunter, Anne Bancroft i Roberta Downeya Jr.

W 1992 rok Foster założyła własną spółkę producencką, Egg Pictures. Oprócz Nell i Wakacji w domu firma wyprodukowała filmy fabularne Przebudzenie miłości i Ministranci, w których Foster wystąpiła także jako aktorka. W 1998 roku Foster została producentem wykonawczym realizowanego dla stacji Showtime filmu Dwie matki, który zdobył pożądaną w branży nagrodę Peabody, otrzymał cztery nominacje do Emmy oraz trzy nominacje do Złotych Globów, w obu przypadkach w kategorii „Najlepszy film telewizyjny”. Spółka Egg Pictures sprowadziła również wielokrotnie nagradzany francuski film Nienawiść do Stanów Zjednoczonych.

Foster ukończyła z wyróżnieniem studia na Uniwersytecie Yale w 1985 roku, uzyskując tytuł licencjata w dziedzinie literatury.

TERRENCE HOWARD (detektyw Sean Mercer) został uhonorowany w ubiegłym roku nominacją do nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej za rolę w dramacie miejskim Craiga Brewera Hustle & Flow, wyprodukowanym przez Johna Singletona. Za kreację alfonsa chcącego przebić się w światku muzyki rapowej otrzymał również nominacje do Złotego Globu, nagród Critics’ Choice, Independent Spirit i Image. Ponadto zdobył nagrodę Critics’ Choice za tytułową piosenkę do tego filmu, zaś utwór „It’s Hard Out Here for a Pimp”, który Howard wykonuje w filmie Hustle & Flow zaowocował Oscarem w kategorii „Najlepsza piosenka”.

Również w 2005 roku Howard wystąpił w oscarowym filmie Paula Haggisa Miasto gniewu, za który otrzymał nagrodę Image i kolejną nominację do nagrody Critics’ Choice. Ponadto Howard cieszył się wraz z obsadą filmów Miasto gniewu i Hustle & Flow z nominacji do nagród Screen Actors Guild (SAG) w kategorii „Najlepsza obsada filmowa”. Zrzeszenie krytyków National Board of Review przyznało mu również tytuł „Przełomowej Kreacji Aktorskiej” za pracę w obu filmach oraz w obrazie Jima Sheridana Get Rich or Die Tryin’. Poza tym Howard zdobył nagrodę New Generation przyznaną przez zrzeszenie Los Angeles Film Critics Association, nagrody za przełomowe osiągnięcia od zrzeszeń krytyków filmowych z Florydy i Waszyngtonu oraz nagrodę Rising Star na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Palm Springs w 2006 roku.

Z kolei rok 2005 upłynął dla Howarda pod znakiem nagród za pracę na małym ekranie – za kreacje w dwóch najbardziej wyczekiwanych filmach telewizyjnych: Lackawanna Blues stacji HBO, za który otrzymał nagrodę Image, oraz Their Eyes Were Watching God, który zaprezentowała Oprah Winfrey. Wśród innych produkcji telewizyjnych Howard ma na swoim koncie Bojkot, za który zdobył nominację do nagrody Image, oraz Rodzinę Flory, z udziałem Cicely Tyson.

Ostatnio Howard wystąpił w filmach Pride, w którym pełnił również rolę producenta wykonawczego, oraz Idlewild. Aktor pojawi się w kilku przygotowywanych właśnie filmach, takich jak m.in.: August Rush z Robinem Williamsem, Freddie’em Highmore’em, Keri Russell i Jonathanem Rhysem Meyersem, The Hunting Party z Richardem Gere’em oraz w filmie Iron Man, opartym na postaci z komiksów wydawnictwa Marvel, w reżyserii Jona Favreau, w którym wystąpią również Robert Downey Jr., Gwyneth Paltrow i Jeff Bridges.

Miłość Howarda do aktorstwa przyszła naturalnie podczas wakacji spędzanych z babcią, nowojorską aktorką teatralną, Minnie Gentry. Swoją karierę aktorską rozpoczął od roli gościnnej w serialu Bill Cosby Show po tym, jak odkrył go na jednej z ulic Nowego Jorku dyrektor ds. obsady. W początkach kariery zagrał w Martwych prezydentach braci Hughes oraz w Symfonii życia Stephena Hereka.

Pierwszą nagrodę Image aktor zdobył za rolę w filmie Drużba z 1999 roku, za którą otrzymał także nominację do nagrody Independent Spirit. Na swoim koncie ma także m.in. takie tytuły, jak: Agent XXL, Oczy anioła Luisa Mandokiego, Wojna Harta Gregory’ego Hoblita, Czterej bracia Johna Singletona oraz wielokrotnie nagradzany film biograficzny Taylora Hackforda zatytułowany Ray, za który Howard otrzymał wraz z resztą obsady wspólną nominację do nagrody SAG w kategorii „Najlepsza obsada filmu kinowego”.

Będący samoukiem Howard umie grać na fortepianie i gitarze. Sam także komponuje i śpiewa piosenki.

NAVEEN ANDREWS (David Kirmani) obecnie gra rolę Sayida Jarraha, byłego członka irackiej Armii Republikańskiej, w nagrodzonym już Emmy i Złotym Globem serialu Zagubieni. Zyskujący coraz większą popularność wśród widzów Andrews zdobył nominacje do nagrody Emmy i Złotego Globu za pracę przy tym przełomowym programie i jest chwalony zarówno przez krytyków, jak i widzów za niezwykłe człowieczeństwo i humor, który wnosi w kontrowersyjną postać. Wraz z innymi aktorami występującymi w Zagubionych zdobył nagrodę Screen Actors Guild (SAG) za „Wyjątkową kreację obsady w serialu dramatycznym”.

Na srebrnym ekranie Andrewsa widzowie mogli ostatnio oglądać w filmie Planet Terror Roberta Rodrigueza, będącym jednym z dwóch 60-minutowych filmów zrealizowanych jednocześnie w ramach podwójnego obrazu zatytułowanego Grindhouse. Wraz z Aishwaryą Rai, Mirandą Richardson i Robbie’em Coltrane’em zagrał również w brytyjskim filmie Provoked: A True Story, który wśród towarzyszących oklasków pokazano na Festiwalu Filmowym w Cannes w 2006 roku. Andrews ponadto właśnie skończył kręcić zdjęcia do horroru zatytułowanego Animals, będącego reżyserskim debiutem wychowanka Roberta Rodrigueza, Douglasa Aarniokoskiego, w którym Andrews wciela się w rolę Vica, człowieka, którego zwierzęce instynkty okazują się silniejsze od ludzkich.

Urodzony i wychowany w Londynie aktor hinduskiego pochodzenia rozpoczął swą karierę jako muzyk i kompozytor w wieku kilkunastu lat. Udało mu się dostać do prestiżowej szkoły aktorskiej Guildhall School of Drama, a krótko po jej ukończeniu zadebiutował w filmie Hanifa Kureishiego zatytułowanym Londyn mnie zabija, będącym analizą londyńskiej sceny rave. Następnie pokazał swoje muzyczne zdolności w filmie Wild West, za rolę w którym otrzymał nominację do nagrody filmowej magazynu Evening Standard dla najbardziej obiecującego debiutanta, grając Pakistańczyka marzącego o tym, by odnieść sukces w muzyce country w Nashville.

W 1996 roku Andrews wystąpił w jednej z głównych ról w oscarowym eposie romantycznym Anthony’ego Minghelli Angielski pacjent. Za odtworzenie postaci porucznika Kipa Singha, Sikha posiadającego talent do rozbrajania bomb, który nawiązuje romans z bohaterką graną przez Juliet Binoche, Andrews był nominowany do nagrody Chlotrudis dla najlepszego aktora drugoplanowego oraz wspólnie z pozostałymi aktorami nominowany do nagrody SAG za wybitną kreację obsady. Także w tym roku wystąpił w filmie Miry Nair Kamasutra. Następnie Andrews pojawił się w True Love and Chaos, Wielkim Joe, Drowning on Dry Land, Rollerball, Easy oraz w bollywoodzkiej wersji klasycznej historii literackiej Duma i uprzedzenie wyreżyserowanej przez Gurinder Chadhę.

Na małym ekranie Andrews ponownie spotkał się z reżyserką Mirą Nair, gdy wystąpił w roli doktora Abrahama Verghese w wyprodukowanym dla stacji Showtime filmie Moja własna ojczyzna z 1998 roku, opartym na autobiografii Verghese. Ostatnio można go było zobaczyć w roli Meneritha w dwuczęściowym dramacie biblijnym zatytułowanym Dziesięcioro przykazań. Wystąpił również w takich projektach telewizyjnych, jak: miniserial Buddha Of Suburbia, za który otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora na festiwalu filmowym w San Remo, oraz w filmach The Peacock Spring i Zbrodnia w klubie Chippendales.

NICKY’EGO KATTA (detektyw Vitale) można było oglądać na początku tego roku w chwalonej przez krytyków podwójnej produkcji Grindhouse, gdzie zagrał zarówno w części reżyserowanej przez Roberta Rodrigueza Planet Terror, jak i w części Death Proof, którą wyreżyserował Quentin Tarantino. Wcześniej aktor współpracował z Rodriguezem na planie thrillera kryminalnego Sin City – Miasto grzechu z 2005 roku. Niedawno Katt wystąpił także w uznanym dramacie Olivera Stone’a na temat wydarzeń z 11 września, zatytułowanym World Trade Center, w niezależnym filmie Jazda na Kuli, Wakacje Waltera z Robertem Duvallem i Michaelem Caine’em oraz w przeboju komediowym z Jackiem Blackiem Szkoła Rocka, w którym po raz czwarty spotkał się na planie z reżyserem Richardem Linklaterem.

Linklater wcześniej obsadził Katta w hitowej komedii Uczniowska balanga, w komediodramacie Na przedmieściach oraz w popularnym filmie animowanym Życie świadome. Kat wystąpił ponadto w takich filmach, jak: Full Frontal. Wszystko na wierzchu i Angol Stevena Soderbergha, Bezsenność Christophera Nolana z Alem Pacino i Robinem Williamsem, Desperaci, będącym debiutem reżyserskim Christophera McQuarrie’ego, Regulamin zabijania Williama Friedkina, Ryzyko z Giovannim Ribisim, Jedyna prawdziwa rzecz z Meryl Streep i Renée Zellweger, Batman i Robin oraz Czas zabijania Joela Schumachera, Doom Generation – Stracone pokolenie Gregga Arakiego, Opiekunka oraz Dziwne dni Kathryn Bigelow.

Katt ponadto był odtwórcą jednej z głównych ról oraz producentem wykonawczym reżyserskiego debiutu Adama Goldberga zatytułowanego Szkocka i mleko, który to film zebrał entuzjastyczne recenzje podczas Festiwalu Filmów Niezależnych w Los Angeles w 1998 roku. Nie tak dawno obaj panowie spotkali się ponownie, tym razem na planie niezależnego filmu Goldberga I Love Your Work z 2003 roku. Katt wyprodukował także film krótkometrażowy Bunt i zagrał w nim jedną z głównych ról. Premiera tego obrazu odbyła się podczas Festiwalu Filmowego w Sundance w 1999 roku, a film zdobył nagrody dla najlepszego filmu krótkometrażowego podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Chicago, Festiwalu Filmowego w Seattle oraz Festiwalu Filmowego South by Southwest.

Widzowie telewizyjni znają Katta ze stałej roli w wielokrotnie nagradzanym dramacie Davida E. Kelleya Boston Public. Aktor ma także na swoim koncie gościnne występy w serialach: Detektyw Monk, Obrońca i Przyjaciele.

Katt grywał również w teatrze. Warto wspomnieć o jego występach w sztukach: „Second Hand Memory” wystawianej przez Atlantic Theater Company w reżyserii Woody’ego Allena oraz „Love Streams” w Center Theatre w Los Angeles, którą wyreżyserował John Cassavetes.

MARY STEENBURGEN (Carol) to wielokrotnie nagradzana aktorka, dobrze znana zarówno widzom telewizyjnym, jak i kinomanom. Juz na początku swej kariery aktorskiej zdobyła nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej za rolę w przeboju Melvin i Howard Jonathana Demme’a z 1980 roku. Rola ta zaowocowała także Złotym Globem oraz nagrodami dla najlepszej aktorki drugoplanowej przyznanymi przez wiele zrzeszeń krytyków, m.in. New York Film Critics Association, Los Angeles Film Critics Association oraz National Society of Film Critics.

Steenburgen ostatnio wystąpiła wraz z Matthew Perrym w filmie Numb, który pokazano na Festiwalu Filmowym w Cannes i festiwalu Tribeca, a także w obrazie Nobel Son z Alanem Rickmanem i Billem Pullmanem, który również wyświetlono podczas festiwalu Tribeca. Wkrótce widzowie będą mogli ją obejrzeć w filmie Honeydripper wyreżyserowanym przez Johna Saylesa oraz w dramacie z epoki In the Electric Mist wyreżyserowanym przez Bertranda Taverniera.

W swym bogatym dorobku filmowym Steenburgen ma między innymi role w niezależnych obrazach Elvis and Anabelle, The Dead Girl oraz Marilyn Hotchkiss’ Ballroom Dancing & Charm School, przebój komediowy Jona Favreau Elf, gdzie zagrała u boku Willa Ferrella i Jamesa Caana, filmy Johna Saylesa Dom nadziei i Miasto słońca, obraz Sam z Seanem Pennem, Życie jak dom Irwina Winklera, z Kevinem Kline’em, Nixon Olivera Stone’a, z udziałem Anthony’ego Hopkinsa, Harfa traw, Filadelfia, w którym ponownie spotkała się na planie z Jonathanem Demme’em, Co gryzie Gilberta Grape’a Lasse Hallströma z Johnnym Deppem i Leonardo DiCaprio, Żona rzeźnika Terry’ego Hughesa, Powrót do przyszłości III Roberta Zemeckisa, Spokojnie, tatuśku Rona Howarda, Koniec trasy, w którym pełniła także rolę producenta wykonawczego, Śmiertelnie mroźna zima Arthura Penna, Moje Cross Creek Martina Ritta, Seks nocy letniej Woody’ego Allena oraz Podróż w czasie Nicholasa Meyera. Należy wspomnieć także, że została uhonorowana nominacjami do Złotych Globów za role w filmach Ragtime Milosa Formana i Idąc na południe Jacka Nicholsona, w którym zadebiutowała jako aktorka filmowa.

W 2003 roku aktorka wystąpiła u boku swojego męża, Teda Dansona, w filmie telewizyjnym It Must Be Love. Oboje zagrali także w miniserialach Talking to Heaven oraz Podróże Guliwera, jak również w filmie fabularnym Pontiakiem na Księżyc z 1994 roku.

Na małym ekranie Steenburgen występowała przez dwa sezony w nominowanym do nagrody Emmy serialu stacji CBS Joan z Arkadii. Wcześniej była nominowana do nagrody Screen Actors Guild za rolę opóźnionej w rozwoju dorosłej kobiety w filmie telewizyjnym Życie Sary, zdobyła nominację do Emmy za rolę Miep Gies w filmie The Attic: The Hiding of Anne Frank, otrzymała także nominacje do nagród BAFTA i Cable ACE za kreację aktorską w miniserialu Czuła jest noc. Wśród dokonań telewizyjnych aktorki należy również wspomnieć o filmach: Rozmowy z zaświatami, Piknik i Arka Noego.

W lutym 2006 roku Steenburgen wystąpiła w wyreżyserowanej przez Davida Mameta sztuce „Boston Marriage” w Geffen Playhouse w Los Angeles. Wystąpiła także w głównych rola w sztukach „Kandyda” George’a Bernarda Shawa w nowojorskim Roundabout Theater oraz „Pokój Marvina” w Tiffany Theater w Los Angeles.

NEIL JORDAN (reżyser) napisał i wyreżyserował jedne z najbardziej prowokujących filmów o tematyce społecznej we współczesnym kinie. W 1993 roku zdobył nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej za najlepszy scenariusz oraz nominację do Oscara dla najlepszego reżysera za film Gra pozorów. Za ten film Jordan otrzymał także między innymi nagrodę BAFTA dla najlepszego filmu brytyjskiego, nagrodę Independent Spirit dla najlepszego filmu zagranicznego, nagrody londyńskiego zrzeszenia krytyków filmowych dla najlepszego scenarzysty i najlepszego reżysera, nagrodę nowojorskiego zrzeszenia krytyków filmowych za najlepszy scenariusz, a także nagrody Writers Guild of America i Writers Guild of Great Britain za najlepszy scenariusz.

Ostatnio Jordan napisał scenariusz do filmu Śniadanie na Plutonie, który także wyreżyserował i wyprodukował. Film oparty jest na powieści Patricka McCabe’a, a występuje w nim Cillian Murphy w roli Patricka „Kittena” Bradena, transwestyty śpiewającego w kabarecie w Londynie w burzliwych latach 60. i 70. Za pracę przy tym filmie Jordan zdobył nagrody Irish Film and Television Awards za najlepszą reżyserię i najlepszy scenariusz (wspólnie z McCabe’em). W obrazie tym wystąpili również Liam Neeson i Stephen Rea.

Pochodzący z Irlandii Jordan zadebiutował jako reżyser w 1982 thrillerem Angel, za który został uhonorowany nagrodą Evening Standard dla najbardziej obiecującego debiutanta. Film stał się także pierwszą okazją do współpracy reżysera z aktorem Stephenem Reą, który od tamtego czasu wystąpił w prawie wszystkich filmach Jordana. Później, w 1984 roku, Jordan napisał scenariusz i wyreżyserował film Towarzystwo wilków, za który został uhonorowany nagrodą londyńskiego zrzeszenia krytyków filmowych w kategorii „Najlepszy reżyser”. Dwa lata później nakręcił uznany film Mona Lisa, w którym w nominowanej do Oscara roli wystąpił Bob Hoskins. Za ten film Jordan otrzymał nominacje do nagród BAFTA za najlepszą reżyserię, najlepszy oryginalny scenariusz i najlepszy film.

Pierwszymi hollywoodzkimi filmami Jordana były Zjawy z Peterem O’Toole’em i Liamem Neesonem oraz Nie jesteśmy aniołami na podstawie scenariusza Davida Mameta, w którym zagrali Robert De Niro i Sean Penn. Po powrocie do Irlandii Jordan napisał w 1991 roku scenariusz i wyreżyserował film The Miracle, obraz głęboko osobisty, oparty na pierwszych opowiadaniach autorstwa reżysera.

W 1992 roku film Gra pozorów – dzięki zaskakującemu zwrotowi akcji – stał się jednym z najgłośniejszych obrazów roku i przyniósł Jordanowi sławę na całym świecie. Następnie reżyser nakręcił kontrowersyjny film Wywiad z wampirem z 1994 roku, na podstawie bestsellerowej powieści Anne Rice, w którym wystąpili Tom Cruise i Brad Pitt. Po wielkim sukcesie tego filmu Jordan napisał i wyreżyserował film Michael Collins, z Liamem Neesonem w tytułowej roli irlandzkiego rewolucjonisty, za który reżyser otrzymał Złotego Lwa w kategorii „Najlepszy film” na Festiwalu Filmowym w Wenecji.

Jordan podjął potem współpracę z irlandzkim powieściopisarzem Patrickiem McCabe’em, z którym wspólnie zaadaptował jego powieść „The Butcher Boy” na potrzeby filmu. Rezultatem tej współpracy był nakręcony w 1997 roku film Chłopak rzeźnika, który zaowocował Srebrnym Niedźwiedziem dla Jordana za najlepszą reżyserię na Festiwalu Filmowym w Berlinie. W 1999 roku Jordan stworzył scenariusze i wyreżyserował dwa niezwykle odmienne filmy: thriller W moich snach z udziałem Annette Bening i Roberta Downeya Jr. oraz dramat romantyczny Koniec romansu oparty powieści Grahama Greene’a, w którym udział wzięli Ralph Fiennes i Julianne Moore (za swoją rolę aktorka otrzymała nominację do Oscara). Za ten drugi film Jordan zdobył nagrody BAFTA i Evening Standard w kategorii „Najlepszy scenariusz”, nominacje do nagród BAFTA, Evening Standard i Złotego Globu za najlepszą reżyserię oraz nominację do nagrody BAFTA za najlepszy film.

Później Jordan nakręcił między innymi 14-minutowy film oparty na sztuce Samuela Becketta Not I, którego premiera odbyła się podczas Festiwalu Filmowego w Cannes w 2000 roku, oraz Podwójny blef, w którym wystąpił Nick Nolte.

Poza przemysłem filmowym Jordan jest także znany jako pisarz. W 1974 roku zdobył nagrodę literacką Guardian Fiction Prize za zbiór opowiadań „Night in Tunisia”. Potem opublikował trzy powieści: „The Past” (1979), „The Dream of a Beast” (1983) oraz „Sunrise with Sea Monster” (1994). Jego czwarta, najnowsza powieść, zatytułowana „Shade” (2004), spotkała się z gorącym przyjęciem krytyków w całej Europie i Stanach Zjednoczonych.

JOEL SILVER (producent) to jeden z najbardziej aktywnych i odnoszących największe sukcesy producentów w historii kina. Wyprodukował ponad 50 filmów, w tym przełomową trylogię Martix, czteroczęściowy hit kasowy Zabójcza broń oraz nowatorskie filmy akcji Szklana pułapka i Predator. Do chwili obecnej filmy w producenckim dorobku Silvera przyniosły niemal 10 mld dolarów zysku na całym świecie ze wszystkich źródeł.

Obecnie Silver zajmuje się produkcją różnorodnych projektów, takich jak: wakacyjna komedia Fred Claus z Vince’em Vaughnem i Paulem Giamattim, w reżyserii Davida Dobkina, jak również przygodowy film akcji Speed Racer, za którego scenariusz i reżyserię mają odpowiadać Larry i Andy Wachowscy, wcześniej współpracujący z Silverem przy filmach z serii Matrix.

Silver niedawno sformułował umowę dla swojej firmy producenckiej Dark Castle Entertainment, która daje mu prawo udzielania pozwoleń na produkcję i kontrolę nad artystyczną formą wszystkich filmów produkowanych pod szyldem tej firmy. Pierwszym filmem firmy Dark Castle, który wejdzie w fazę produkcji według nowych zasad, będzie Whiteout, thriller w reżyserii Dominika Seny z Kate Beckinsale w roli głównej. Obecnie produkowany jest film RocknRolla reżyserowany przez Guya Ritchie’ego, z udziałem Gerarda Butlera.

Firma Dark Castle, założona przez Silvera i Roberta Zemeckisa, w duchu nieżyjącego już impresario zajmującego się produkcją horrorów, Williama Castle’a, wyprodukowała wcześniej serię hitowych filmów, poczynając od Domu na Przeklętym Wzgórzu, który zadebiutował jako lider kinowych list przebojów w 1999 r., poprzez Trzynaście duchów z 2001, Statek widmo z 2002 roku, Gothikę z 2003 roku, kończąc na Domu woskowych ciał z 2005 roku. Na początku tego roku spółka Dark Castle wprowadziła na ekrany kin film Plaga z udziałem Hilary Swank.

Wyprodukowany przez Silvera w 1999 r. Matrix przyniósł na całym świecie zysk w wysokości ponad 456 milionów dolarów, zarabiając więcej niż jakikolwiek inny film w ówczesnej historii wytwórni Warner Bros. Pictures. Matrix, cieszący się powszechnym uznaniem z powodu innowacyjnego stylu narracji oraz nowatorskich efektów wizualnych, zdobył cztery nagrody Amerykańskiej Akademii Filmowej, w tym za najlepsze efekty wizualne. Wersja DVD filmu była pierwszym wydaniem w historii, które sprzedało się w milionie egzemplarzy, i odegrała ważną rolę w napędzaniu rozwijającej się sprzedaży odtwarzaczy DVD.

Druga część trylogii, pod tytułem Matrix Reaktywacja, przyniosła 739 milionów dolarów zysku ze sprzedaży biletów na całym świecie, dzięki czemu stała się najbardziej kasowym filmem wszechczasów oznaczonym symbolem R [osoba poniżej 17. roku życia wymaga towarzystwa pełnoletniego opiekuna – przyp. tłum.] w klasyfikacji amerykańskiego stowarzyszenia filmowego MPAA. Wpływy ze sprzedaży biletów podczas premierowego weekendu Matrix Rewolucje, ostatniej, wybuchowej części trylogii, zaowocowały imponującą kwotą 203 milionów dolarów na całym świecie. Do dzisiaj seria Matrix przyniosła na całym świecie 3 miliardy dolarów zysku ze wszystkich źródeł.

Nadzorując produkcję filmów Matrix Reaktywacja oraz Matrix Rewolucje, Silver wyprodukował zintegrowaną z nimi grę wideo „Enter the Matrix”, w której znalazła się godzina dodatkowego materiału filmowego napisanego i wyreżyserowanego przez braci Wachowskich, z udziałem Jady Pinkett Smith oraz Anthony’ego Wonga, którzy ponownie wystąpili tam w swoich filmowych rolach. Silver był także producentem wykonawczym przełomowej kolekcji 9 filmów krótkometrażowych pod tytułem Animatrix, zainspirowanej wizualną stylistyką i innowacyjną narracją świadczących o sile przekazu trylogii Matrix.

Następnie Silver wyprodukował thriller akcji V jak Vendetta z udziałem Natalie Portman oraz komediowy thriller akcji Kiss Kiss, Bang Bang, w którym funkcje scenarzysty i reżysera pełnił autor scenariusza Zabójczej broni, Shane Black, a w rolach głównych zagrali Robert Downey Jr., Val Kilmer oraz Michelle Monaghan. Był również odpowiedzialny za produkcję takich hitowych filmów, jak Romeo musi umrzeć, z Jetem Li i Aaliyah w rolach głównych, Mroczna dzielnica ze Stevenem Seagalem i DMX oraz Kod dostępu, w którym zagrali John Travolta, Hugh Jackman i Halle Berry.

Jako uznany producent telewizyjny, Silver jest obecnie producentem wykonawczym nowego, nadawanego w piątki wieczorem serialu stacji CBS zatytułowanego Moonlight, będącego romantycznym thrillerem, który ukazuje legendę wampirów z zupełnie innej perspektywy. Serial ukaże się na małym ekranie jesienią tego roku. Wcześniej Silver pełnił rolę producenta wykonawczego na planie chwalonego przez krytyków serialu stacji UPN Veronica Mars, z Kristen Bell w roli głównej. Silver, wraz z Richardem Donnerem, Davidem Gilerem, Walterem Hillem oraz Robertem Zemeckisem, był również współodpowiedzialny za produkcję ośmiu edycji nagradzanego serialu telewizji HBO Opowieści z krypty oraz dwóch filmów pełnometrażowych pod tym samym tytułem.

Silver rozpoczął swoją karierę w firmie Lawrence Gordon Productions, w której ostatecznie awansował na stanowisko prezesa ds. kinematografii. Pracując w tej firmie, był współodpowiedzialny za produkcję filmu The Warriors, a wraz z Gordonem wyprodukował również 48 godzin, Ulice w ogniu oraz Miliony Brewstera.

W 1985 r. Silver wszedł do gry ze swoją własną firmą producencką, Silver Pictures, hitowym filmem Komando, po którym przyszła kolej na Jumpin’ Jack Flash oraz Predatora. Silver Pictures umocniły swoją pozycję jednej z wiodących firm producenckich, wprowadzając na ekrany kin kolejne części Zabójczej broni, a także kasowe filmy akcji Szklana pułapka oraz Szklana pułapka 2. Silver wyprodukował również tytuły: Ostatni skaut, Człowiek demolka, Richie Milioner, Krytyczna decyzja oraz Teoria spisku.

Na długo przed rozpoczęciem kariery producenckiej, jeszcze podczas nauki w Columbia High Schoool w Maplewood, w stanie New Jersey, Silver wraz z grupą znajomych opracował w 1967 roku grę zwaną Ultimate Frisbee. Od tego czasu owa szybka gra zespołowa zyskała sobie popularność na całym świecie – turnieje Ultimate Frisbee odbywają się w 50 krajach świata.

SUSAN DOWNEY (producentka) jest jednym z prezesów Dark Castle Entertainment, firmy producenckiej założonej w 1999 r. przez Joela Silvera i Roberta Zemeckisa, która jakiś czas temu podpisała umowę z CIT Group Inc. na sfinansowanie 15 filmów w ciągu następnych 6 lat. Zgodnie z nową umową, Downey odpowiada w firmie zarówno za dział artystyczny, jak i produkcyjny.

Pod szyldem Dark Castle Downey wyprodukowała niedawno thriller o zjawiskach nadprzyrodzonych Plaga, w którym główne role zagrały Hilary Swank i AnnaSophia Robb. Downey obecnie pełni funkcję producentki na planie filmu Guya Ritchiego RocknRolla, w którym zagrają Gerard Butler, Tom Wilkinson, Thandie Newton, Idris Elba i Chris „Ludacris” Bridges, a także filmu Whiteout, z Kim Beckinsale i Gabrielem Machtem.

Downey jest również wiceprezesem ds. produkcji w firmie Silver Pictures, gdzie pracuje nad rozwojem różnorodnych projektów, w tym takich tytułów jak Wonder Woman, Sgt. Rock oraz Parszywa dwunastka.

Downey zaczęła pracę w Silver Pictures w 1999 r., obejmując stanowisko wiceprezesa ds. produkcji. Nadzorowała rozwój projektu i fazę produkcyjną takich filmów, jak 13 duchów oraz Kod dostępu. Pełniła później funkcję współproducentki na planie filmów Statek widmo oraz Od kołyski aż po grób, była producentką Gothiki i Domu woskowych ciał, jak również producentką wykonawczą obrazu Kiss Kiss, Bang Bang.

Zanim przeniosła się do Silver Pictures, Downey pracowała nad popularnymi filmami Mortal Kombat oraz Mortal Kombat 2: Unicestwienie.

Downey jest absolwentką Szkoły Filmowo-Telewizyjnej na Uniwersytecie Południowej Kalifornii.

RODERICK TAYLOR i BRUCE A. TAYLOR (autorzy scenariusza i fabuły) są jednym z niewielu obecnie duetów złożonych z ojca i syna, zajmujących się pisaniem scenariuszy dla filmów hollywoodzkich. Roderick, były profesor Uniwersytetu Stanforda prowadzący zajęcia z twórczego pisania i poezji, po raz pierwszy poruszył wątki ukazane w Odważnej w swoim oryginalnym scenariuszu do filmu Trybunał, w którym wystąpił Michael Douglas. Roderick otrzymał również prestiżowe stypendium Stegnera w Stanfordzie i zdobył nagrodę Amerykańskiej Akademii Poetów.

Roderick i Bruce rozpoczęli współpracę na planie wyprodukowanego przez nich dla stacji CBS, chwalonego przez krytyków serialu Otherworld, do którego wspólnie napisali także scenariusz. Później stworzyli i wyprodukowali wiele innych seriali, odcinków pilotowych i filmów telewizyjnych, a ponadto byli autorami scenariusz do poszczególnych odcinków tak znanych seriali, jak Policjanci z Miami, The Equalizer, a ostatnio do szalenie popularnego serialu science fiction Witchblade.

W 1994 roku Taylorowie napisali scenariusz i wyprodukowali pierwszy serial dramatyczny telewizji MTV, zatytułowany Dead at 21, który otrzymał nominację do nagrody CableACE dla najlepszego serialu oraz zdobył nagrodę Genesis za odcinek ukazujący ciężki los zwierząt służących do badań laboratoryjnych. W końcu wspólna praca doprowadziła do napisania scenariusza do Odważnej.

Obecnie Taylorowie pracują nad dwoma produkcjami dla dużych wytwórni filmowych. Pierwszą z nich jest film Goliath Awaits, który ma wyreżyserować Francis Lawrence. Film ukazuje historię młodego Króla Dawida na kilka tygodni przed biblijnym pojedynkiem z gigantycznym Goliatem. Ponadto Taylorowie właśnie podpisali angaż na adaptację powieściowego thrillera „The Surrogate”, który wyprodukują Ralph Winter i Susana Zepeda.

CYNTHIA MORT (scenarzystka) pracuje nad wieloma projektami filmowymi, które znajdują się w różnych fazach realizacji. Obecnie pisze scenariusz do jeszcze niezatytułowanego filmu biograficznego o nieżyjącej kompozytorce jazzowej i pianistce klasycznej Ninie Simone, w którym ma wystąpić Mary J. Blige, a także do filmu Let it Ride, do którego zaangażowano Rachel Weisz.

Mort stworzyła także i wyprodukowała Tell Me You Love Me, prowokacyjną dziesięcioodcinkową analizę intymności, w której narrację prowadzą cztery pary. Premiera Tell Me You Love Me odbędzie się w niedzielę, 9 września, o godz. 21.00 na kanale HBO.

HERBERT W. GAINS (producent wykonawczy) ostatnio wyprodukował horror Plaga, w którym jedną z głównych ról zagrała nagrodzona Oscarem Hilary Swank. Wcześniej Gains pełnił funkcję producenta wykonawczego na planie filmu Dom woskowych ciał, w którym wystąpili Elisha Cuthbert i Chad Michael Murray. W 2004 roku Gains tę samą rolę odegrał przy realizacji komedii romantycznej Czarna książeczka, z udziałem Brittany Murphy, a ponadto wyprodukował przejmujący dramat sportowy Michaela Tollina zatytułowany Radio, w którym wystąpili Cuba Gooding Jr. i Ed Harris.

Jako producent wykonawczy Gains pracował również przy takich filmach, jak Od kołyski aż po grób, z Jetem Li i DMX, komedia Jake’a Kasdana Kwaśne pomarańcze, Krótka piłka, z udziałem Keanu Reevesa i Diane Lane, oraz Letnia przygoda, w którym wystąpili Freddie Prinze, Jr. i Jessica Biel. Z kolei w swoim dorobku współproducenta Gaima ma m.in. filmy: Luz Blues z Jamesem Van Der Beekiem, Jonem Voightem i Amy Smart, Kibice do dzieła oraz Tunel Roba Cohena, w którym wystąpił Sylvester Stallone.

Gains był także kierownikiem produkcji na planie Negocjatora i Polowania na myszy. Wcześniej pracował jako asystent reżysera przy wielu filmach, m.in. Urodzeni mordercy, Pomiędzy niebem a ziemią, Na fali, Pacific Heights, Smok: historia Bruce’a Lee, Wirujący seks i Fan.

DANA GOLDBERG (producentka wykonawcza) jest prezesem ds. produkcji w spółce Village Roadshow Pictures. Obecnie pełni rolę producentki wykonawczej na planach kilku realizowanych właśnie filmów, w tym komedii akcji Get Smart ze Steve’em Carellem, Anne Hathaway i Alanem Arkinem oraz dramatu romantycznego Nights in Rodanthe, z udziałem Richarda Gere’a i Diane Lane.

Od kiedy osiem lat temu rozpoczęła pracę firmie Village Roadshow Pictures, brała udział w realizacji całej gamy filmów, takich jak Ocean’s Eleven: Ryzykowna Gra i jej kolejne części, trylogia Matrix, Dzień próby, Rzeka tajemnic, Miss Agent, Z ust do ust oraz Charlie i fabryka czekolady. Była także producentem wykonawczym oscarowej animacji Happy Feet: Tupot małych stóp wyreżyserowanej przez George’a Millera, w której swych głosów użyczyli Elijah Wood, Robin Williams, Brittany Murphy, Nicole Kidman i Hugh Jackman, Domu nad jeziorem z udziałem Keanu Reevesa i Sandry Bullock, Diuków Hazzardu z Johnnym Knoxville’em i Seannem Williamem Scottem oraz Złodzieja życia z Angeliną Jolie.

Przed przejściem do Village Roadshow Pictures Goldberg spędziła trzy lata, współpracując z Barrym Levinsonem i Paulą Weinstein w Baltimore/Spring Creek Pictures, gdzie piastowała stanowisko wiceprezesa ds. produkcji. Swoją karierę w showbiznesie rozpoczynała jako asystentka w Hollywood Pictures.

BRUCE BERMAN (producent wykonawczy) jest prezesem i dyrektorem generalnym w spółce Village Roadshow Pictures. Do końca 2007 roku spółka wyprodukuje we współpracy z wytwórnią Warner Bros. 60 filmów, przy czym wszystkie będą rozpowszechniane na całym świecie przez Warner Bros. Pictures, a w wybranych krajach przez Village Roadshow Pictures.

Pierwszymi filmami wyprodukowanymi w ramach tej współpracy były takie przeboje, jak: Totalna magia z Sandrą Bullock i Nicole Kidman, Depresja gangstera z Robertem De Niro i Billym Crystalem, Matrix z udziałem Keanu Reevesa i Laurence’a Fishburne’a, Złoto pustyni z George’em Clooneyem, Kosmiczni kowboje w reżyserii i z udziałem Clinta Eastwooda oraz Miss Agent z Sandrą Bullock i Benjaminem Brattem w rolach głównych.

Pod szyldem Village Roadshow Pictures Berman wyprodukował później tak różnorodne hity, jak Dzień próby, za który Denzel Washington otrzymał Oscara, Ocean’s Eleven: Ryzykowna gra z George’em Clooneyem, Bradem Pittem i Julią Roberts, kolejne części tego filmu: Ocean’s Twelve: Dogrywka oraz hit tego lata Ocean’s 13, Dwa tygodnie na miłość z duetem: Sandrą Bullock i Hugh Grantem, Rzeka tajemnic, w którym oscarowe role zagrali Sean Penn i Tim Robbins, druga i trzecia część trylogii Matrix: Matrix Reaktywacja i Matrix Rewolucje, Charlie i fabryka czekolady Tima Burtona z Johnnym Deppem oraz oscarowa komedia animowana Happy Feet: Tupot małych stóp.

Wśród przygotowywanych projektów spółki Village Roadshow znajduje się thriller science fiction Jestem legendą z udziałem Willa Smitha, komedia Get Smart ze Steve’em Carellem oraz film przygodowy Speed Racer, którego scenarzystami i reżyserami są bracia Wachowscy.

Berman rozpoczął karierę w branży filmowej od współpracy z Jackiem Valentim w MPAA, jednocześnie kontynuując studia prawnicze w Georgetown Law School w Waszyngtonie. Otrzymawszy dyplom prawnika, w 1978 r. otrzymał pracę w Casablanca Films. Przeniósłszy się do wytwórni Universal, zapracował sobie na awans do stanowiska wiceprezesa, które otrzymał w 1982 r.

W 1984 r. Berman przeszedł do wytwórni Warner Bros. na stanowisko wiceprezesa, a cztery lata później otrzymał awans na stanowisko starszego wiceprezesa ds. produkcji. We wrześniu 1989 r. powołano go na stanowisko prezesa ds. produkcji filmowych, po czym w 1991 awansował na stanowisko prezesa ds. międzynarodowych produkcji filmowych, którą to funkcję pełnił do maja 1996 r. Za jego rządów wytwórnia Warner Bros. Pictures wyprodukowała i wprowadziła na ekrany takie filmy, jak Uznany za niewinnego, Chłopcy z ferajny, Robin Hood: Książę złodziei, oscarowy obraz Wożąc panią Daisy, Batman Forever, Liberator, Malcolm X, Bodyguard, JFK, Ścigany, Dave, W sieci, Raport Pelikana, Epidemia, Klient, Czas zabijania oraz Twister.

W maju 1996 roku Berman zawiązał spółkę Plan B Entertainment, spółkę zajmującą się kinem niezależnym w Warner Bros. Pictures. W lutym 1998 r. został prezesem i dyrektorem generalnym w spółce Village Roadshow Pictures.

PHILIPPE ROUSSELOT (reżyser obrazu) zdobył nagrodę Amerykańskiej Akademii Filmowej w 1993 roku za zdjęcia do filmu Rzeka życia Roberta Redforda. Wcześniej był nominowany do Oscarów za pracę na planie filmu Henry i June Philipa Kaufmana oraz Nadzieja i chwała Johna Boormana, za który otrzymał również nominację do nagrody BAFTA.

W ojczystej Francji Rousselot został nagrodzony Cezarem za filmy Królowa Margot i Diva. Za zdjęcia do filmu Wywiad z wampirem Neila Jordana zdobył również nagrodę BAFTA. Pracę Rousselota wielokrotnie doceniano na międzynarodowych konkursach filmowych, wśród których znalazły się nominacje do Cezara i nagrody BAFTA za film Niedźwiedź Jeana-Jacquesa Annauda, nominacje do nagrody BAFTA za Niebezpieczne związki Stephena Frearsa i Szmaragdowy las Boormana, a także nominacje do Cezara za film Zbyt piękna dla ciebie Bertranda Bliera, Teresa Alaina Cavaliera oraz Księżyc w rynsztoku Jeana-Jacquesa Beineixa.

Odważna to już czwarty film realizowany przez Rousselota wspólnie z Jordanem; poprzednimi były m.in. The Miracle i Nie jesteśmy aniołami. Nakręcił także trzy filmy dla reżysera Tima Burtona: Charlie i fabryka czekolady, Duża ryba i Planeta małp.

We współpracy z innymi reżyserami nakręcił m.in. Constantine’a Francisa Lawrence’a, Antwone’a Fishera Denzela Washingtona, Krawca z Panamy Johna Boormana, Tytanów Boaza Yakina, Zagubione serca Sydneya Pollacka, Instynkt Jona Turteltauba, Skandalistę Larry’ego Flynta Milosa Formana, Mary Reilly Stephena Frearsa, Sommersby’ego Jona Amiela oraz Dziękuję ci życie Bertranda Bliera.

Poza pracą w charakterze operatora Rousselot ma na swoim koncie także debiut reżyserski, zatytułowany Pocałunek węża, który otrzymał nominację do Złotej Palmy na Festiwalu Filmowym w Cannes w 1997 roku.

KRISTI ZEA (scenografka) ostatnio pracowała nad scenografią do oscarowego filmu Infiltracja, który był już trzecim jej filmem realizowanym we współpracy z reżyserem Martinem Scorsese. Wcześniej pełniła funkcję scenografki na planie filmów Scorsese Chłopcy z ferajny oraz segmentu Life Lessons z filmu Nowojorskie opowieści. Wielokrotnie współpracowała z Jonathanem Demme’em przy filmach Kandydat, Pokochać, Filadelfia, Milczenie owiec oraz Poślubiona mafii, a także z Brettem Ratnerem przy Czerwonym smoku oraz obrazie Family Man. Na swoim zawodowym koncie ma m.in. filmy: Zmiana pasa Rogera Michella, Uśpieni Barry’ego Levinsona, Wojna Jona Avneta, Olej Lorenza George’a Millera oraz Miss fajerwerków Thomasa Schlamme’a.

W przemyśle filmowym Zea zajmowała się wieloma różnymi zadaniami; była m.in. producentką, reżyserką i projektantką kostiumów. Wyprodukowała film Jamesa L. Brooksa Lepiej być nie może, za który wraz z Brooksem i Bridget Johnson otrzymała nominację do Oscara w kategorii „Najlepszy film”. Na planie filmu Filadelfia pełniła rolę reżysera drugiej ekipy i współproducenta, w filmach Telepasja i Lucas – współproducenta, a w Uśpionych i Pokochać – reżysera drugiej ekipy. Na potrzeby małego ekranu wyreżyserowała odcinek antologii filmowej stacji HBO zatytułowanej Mężczyźni i kobiety 2: W miłości nie ma zasad.

Jako projektantka kostiumów Zea zrealizowała między innymi filmy: Silverado Lawrence’a Kasdana, Niekończąca się miłość Franco Zeffirellego, Czułe słówka Jamesa L. Brooksa oraz trzy filmy reżysera Alana Parkera: Ptasiek, Najwyższa stawka i Sława.

Oprócz działalności filmowej Zea prowadzi wykłady z dziedziny scenografii na studiach podyplomowych w nowojorskiej szkole Tisch School of the Arts.

TONY LAWSON (montażysta) wcześniej współpracował z Neilem Jordanem przy filmach: Śniadanie na Plutonie, Podwójny blef, Koniec romansu, W moich snach, Chłopak rzeźnika oraz Michael Collins, a także przy krótkometrażowym obrazie Not I.

Wcześniej Lawson przez długie lata współpracował z Nicolasem Roegiem, u którego zaczynał od stanowiska asystenta montażysty na planie filmu Nie oglądaj się teraz, a potem pracował jako montażysta przy filmach Zmysłowa obsesja, Eureka, Z przymrużeniem oka, Castaway, Aria, Tor 29, Wiedźmy, Cold Heaven i Two Deaths.

Lawson rozpoczął swoją karierę jako asystent reżysera, współpracując z legendarnym Davidem Leanem przy jego filmie z 1970 roku zatytułowanym Córka Ryana. W kolejnym roku po raz pierwszy pełnił rolę montażysty w filmie Nędzne psy Sama Peckinpaha, zaś później ponownie dla tego samego reżysera montował obraz Żelazny krzyż.

Wśród innych filmów Lawsona należy wymienić filmy Barry Lyndon Stanleya Kubricka, Dragonslayer Matthew Robbinsa, Bunt na Bounty Rogera Donaldsona, Wichrowe wzgórza Petera Kosminskiego, Tom i Viv Briana Gilberta, Zwycięstwo Marka Peploe, Othello Olivera Parkera oraz Pozew o miłość Petera Howitta.

CATHERINE MARIE THOMAS (projektantka kostiumów) ostatnio pracowała jako projektantka kostiumów na planie przygotowywanego filmu My Sassy Girl, w którym wystąpią Jesse Bradford i Elisha Cuthbert, a także 27 Dresses z udziałem Katherine Heigl i Edward Burns.

Thomas zaprojektowała także kostiumy do czterech filmów wyreżyserowanych przez Edwarda Burnsa: Purple Violets, Tydzień Kawalerski, Środa popielcowa, oraz Sidewalks of New York. Pracowała między innymi przy niezależnych obrazach The Hottest State i Chelsea Walls wyreżyserowanych przez Ethana Hawke’a, ostatnim filmie Roberta Altmana Prairie Home Companion, kasowych filmach akcji Quentina Tarantino Kill Bill i Kill Bill 2, a także przy obrazie Tape Richarda Linklatera.

Pochodząca z Chicago Thomas jest absolwentką Chicago Academy for the Arts oraz Kansas City Art Institute. Po studiach przeprowadziła się do Nowego Jorku, gdzie rozpoczęła karierę jako projektantka kostiumów w warsztacie kostiumowym w prestiżowej szkole aktorskiej Juilliard School.

W 1995 roku zaczęła projektować kostiumy do filmów fabularnych, a do jej pierwszych filmów należą: Arresting Gena, Louis & Frank, Sejfmeni, Spring Forward, Blue Moon oraz Other Voices.

Wzmianka o Thomas pojawiła się także w książce Deborah Nadoolman Landis z 2006 roku, zatytułowanej „Dressed: A Century of Hollywood Costume Design”.

DARIO MARIANELLI (kompozytor) zdobył nominacje do Oscara oraz Europejskiej Nagrody Filmowej za muzykę do wyreżyserowanego przez Joe Wrighta filmu z epoki zatytułowanego Duma i uprzedzenie, opartego na powieści Jane Austen. Niedawno ponownie podjął współpracę z Wrightem, dla którego napisał muzykę do przygotowywanego filmu Pokuta, z Keirą Knightley w roli głównej, którego premiera odbędzie się na Festiwalu Filmowym w Wenecji w 2007 roku.

Ponadto Marianelli napisał muzykę między innymi do filmów Far North, Powracający koszmar, V jak Vendetta, Nieustraszeni bracia Grimm, Shooting Dogs, Cheeky, Wrzesień, Nie oddam zamku, Na tym świecie, Wojownik, Królestwo Demonów, Being Considered, I Went Down oraz Długa droga do domu. Skomponował także muzykę do wielu filmów dokumentalnych i krótkometrażowych.

Dario Marianelli urodził się w Pizie we Włoszech, studiował grę na fortepianie i kompozycję we Florencji i w Londynie. Po rocznych studiach podyplomowych w Guildhall School of Music and Drama, gdzie był także przewodniczącym Towarzystwa Muzyki Współczesnej, dostał stypendium z Gulbenkian Foundation na kurs kompozycji i choreografii prowadzony w Bretton University College. Kolejne stypendia pozwoliły mu uczestniczyć w Niemczech w serii warsztatów na temat europejskiej muzyki filmowej oraz spędzić trzy lata w National Film and Television School, którą ukończył w 1997 r.

Poza kompozycjami filmowymi Marianelli pisał utwory orkiestrowe dla Orkiestry Symfonicznej BBC oraz dla orkiestry Britten-Pears. Komponował także utwory wokalne dla BBC Singers oraz muzykę dla Royal Shakespeare Company.

https://vod.plus?cid=fAmDJkjC