Opętani (2010)

W niewielkiej miejscowości na amerykańskim środkowym zachodzie mąż i żona walczą o przetrwanie. Nieznana toksyna, która dostała się do wody pitnej, powoduje, że wystawieni na jej działanie ludzie zmieniają się w krwiożercze bestie. Władze odmawiają interwencji, skazując niezarażonych mieszkańców miasteczka na pewną śmierć. „Opętani” to unowocześniona wersja klasycznego horroru George’a Romero „Szaleńcy”, pod tym samym tytułem oryginalnym: „The Crazies”. Reżyserem filmu jest Breck Eisner („Sahara”), a scenarzystami - Scott Kosar („Amityville Horror”, „Teksańska masakra piłą mechaniczną”) oraz Ray Wright („Puls”, „Przypadek 39”).

American Dream zmienia się w koszmar, kiedy w „mieście jak z obrazka” mieszkańcy zaczynają poddawać się wszechogarniającej żądzy przemocy, co w krótkim czasie prowadzi do krwawej anarchii. Armia podejmuje próbę powstrzymania epidemii, zamykając wszelkie drogi ucieczki z miasta. Dla garstki zdrowych mieszkańców oznacza to, że muszą sami stawić czoła hordzie morderców.

Szeryf David Dutton (Timothy Olyphant, „Szklana pułapka 4.0”), jego ciężarna małżonka Judy (Radha Mitchell, „Silent Hill”), asystentka z przychodni, Becca (Danielle Panabaker, „Piątek trzynastego”) i zastępca szeryfa Russell (Joe Anderson, „Across The Universe”), odkrywają, że ich sielankowe miasteczko zmieniło się w śmiertelną pułapkę. Nie mogą ufać ani dawnym znajomym, ani sąsiadom, ani władzom. Przerażeni, że i oni znajdą się pod wpływem toksyny, próbują razem walczyć o życie.

W 1973 roku mistrz horroru, autor „Nocy żywych trupów”, George A. Romero, zaprezentował swój czwarty film: „Szaleńcy” („The Crazies”). Opowiadał w nim historię małego miasteczka, w którym śmiercionośny wirus wywołuje panikę wśród mieszkańców. Breck Eisner, reżyser nowej wersji tej opowieści, idzie jeszcze dalej niż Romero. W „Opętanych” Anno Domini 2010 eksperymentalna broń biologiczna działa na ofiary nie tylko fizycznie, ale i psychologicznie: ofiary zaczynają realizować swoje najmroczniejsze, najokrutniejsze fantazje.

Eisner tak komentuje oś narracyjną filmu: „Nagięliśmy oczywiście w niektórych miejscach rzeczywistość, ale główna myśl, sedno tego, co się dzieje, niewątpliwie oparte jest na tym, co może wydarzyć się w przyszłości.”

Producent filmu, Rob Cowan, stwierdził, że początkowo planował realizację „Opętanych” jako opowieści kameralnej, rozgrywanej w zamkniętej przestrzeni. „Ale kiedy przeczytałem scenariusz, zdałem sobie sprawę, że nasza historia pozwala na bardziej epicki oddech niż tego typu produkcje w kinie grozy, a przy tym nadal oferuje wielbicielom horroru to, co lubią najbardziej: suspense, szok i mnóstwo grozy.”

Eisner dodaje: „Początkowe wersje scenariusza były bardzo podobne do pierwotnego filmu Romero. Opowieść oglądaliśmy z punktu widzenia mieszkańców miasteczka, ale i z punktu widzenia wojska. Pomyślałem, że znacznie więcej napięcia i grozy da nam ograniczenie opowieści do przeżyć cywili. Wojsko wprawdzie pozostawiliśmy w filmie, ale nie patrzymy na rozwój sytuacji z punktu widzenia żołnierzy. Obserwujemy wszystko oczami Davida i Judy.”

Zdaniem producenta dwa elementy są tu jednocześnie oryginalne i wyrastają bezpośrednio z tradycji horroru. Po pierwsze, oglądamy sielankowe miasteczko, w którym życie toczy się cudownie, po czym nagle okolica zamienia się w piekło. „Zagrożeniem są nasi dobrzy znajomi. Film poświęca sporo uwagi odpowiedniemu wprowadzeniu postaci, które później zmienią się w krwiożerczych opętanych. Są wśród nich ludzie, z którymi nasi bohaterowi mieli bardzo bliskie relacje.”

„Drugi interesujący element to obecność armii. To wojskowi okazują się w końcu największym zagrożeniem, zatem nasi bohaterowie muszą poradzić sobie nie tylko z samymi opętanymi, ale i z drugą grupą napastników. Znikąd nie mogą liczyć na pomoc. Muszą poradzić sobie sami.”

Nowa wersja filmu różni się oczywiście od filmu Romero budżetem, ale nie to świadczy o jakości produkcji. Jak stwierdził współproducent filmu, Brian E. Frankish: „Ta historia jest nadzwyczajna dzięki talentowi George’a Romero. Znakomity jest pomysł i rozwój sytuacji. Tak jak Romero, nie opowiadamy banalnej historii o atakowanych nastolatkach, czy o potworze zagrażającym grupce ludzi. Tu chodzi o coś większego, o grozę w znacznie większej skali i w głębszym sensie.”

Radha Mitchell, występująca w roli lekarki i żony szeryfa, dr Judy Dutton, potwierdza: „Generalnie w tego typu opowieściach zagrożenie przychodzi z zewnątrz. W naszym filmie jest inaczej – historia toczy się w małym miasteczku, w którym każdy się z każdym zna i nagle okazuje się, że właśnie tacy ludzie są dla nas śmiertelnym zagrożeniem. To zawsze ciekawa strategia: wziąć coś, co świetnie znamy i pokazać to z nieznanej strony.”

Reżyser Breck Eisner dodaje: „Jest coś jeszcze, co uwielbiam w tym filmie – to miejsce akcji. Nasza historia toczy się w sercu Ameryki, na wielkich, otwartych przestrzeniach, gdzie pola zbóż i kukurydzy ciągną się całymi kilometrami. Wszędzie dookoła są ogromne równiny, absolutnie nieskończona, epicka nicość, aż po horyzont, bez drzew, bez domów, bez budynków. Można wyjść na spacer, po jakimś czasie spojrzeć wokół siebie i zorientować się, że w promieniu 40 kilometrów wszystko widać, ale nie ma tam żadnego śladu życia. Żadnej alternatywy. Nie ma gdzie się chować. Nasi bohaterowie muszą w tym krajobrazie unikać wojska, opętanych i samego wirusa. Na naszych oczach piękna okolica staje się przerażająca.”

Jednym z szokujących elementów filmu jest tempo, z jakim działa wirus. W ciągu zaledwie trzech dni prowadzi do kompletnego upadku miasta. „Jednego dnia nakręciliśmy scenę, w której główny bohater idzie piękną, spokojną ulicą. Kilka dni później ta sama ulica zmieniła się w pobojowisko płonących samochodów, rozbitych telewizorów i mebli. Miasto opanowali opętani i wojsko nie jest w stanie nic poradzić. Mamy krajobraz jak po zamieszkach w Los Angeles, albo jakby nad miastem przeszedł huragan Katrina. Kompletny chaos.” dodaje Frankish.

Timothy Olyphant, grający w filmie główną rolę, wskazuje na podobieństwa w klimacie społecznym czasów, w jakich powstawał oryginalny scenariusz, i czasów obecnych. „Charakterystyczną cechą wszystkich filmów Romero jest to, że chodzi w nich zawsze o coś więcej, niż tylko o wystraszenie widza. W 1973 roku film dotykał kwestii ważnych dla Ameryki, na przykład wojny w Wietnamie. Dziś mamy przecież podobną sytuację i jesteśmy podobnie podzieleni w swoich opiniach o prowadzonej przez nas wojnie.”

Oczywiście ważny przekaz nie przysłania rozrywkowych aspektów filmu. Cowan dodaje: „Nie mieliśmy zamiaru kręcić filmu, którego sednem jest przekaz polityczny, czy społeczny. W opowiadanej historii mamy po prostu pewne elementy odnoszące się do czasów, w których żyjemy, do naszego poczucia bezpieczeństwa itp. Ale to elementy fabuły, które pasują do niej w naturalny sposób i nie wymagają szczególnego podkreślania. Scenariusz podobał mi się właśnie dlatego, że komentarz do sytuacji społecznej nie jest podawany na talerzu, tylko gdzieś w podtekście. Podstawowym założeniem naszego filmu jest jednak to, żeby oglądający go widzowie świetnie bawili się podczas seansu. Jeśli ktoś ma ochotę, wyjdzie z kina z głębszymi przemyśleniami. Ale sednem jest dla nas dostarczenie widzowi dwóch godzin zaskakującej opowieści, przy której zapomną o codziennych problemach. Ludzie wnoszą ze sobą na salę kinową różne obawy i wewnętrzne strachy. W naszym filmie odnosimy się do części z nich, ale w taki sposób, by po seansie widz mógł powiedzieć, że po tym strachu poczuł ulgę. Ja także zareagowałem na scenariusz przede wszystkim na poziomie emocjonalnym. Widz zidentyfikuje się z postacią szeryfa i jego ciężarnej żony od pierwszych chwil i aż do końca będzie trzymać kciuki za powodzenie ich ucieczki.”

TIMOTHY OLYPHANT (Szeryf David Dutton) to jeden z aktorów o rozległej filmografii w kinie i w telewizji. Znany jest z tego, że potrafi zbudować poruszające role nie tylko w dramatach, ale i w komediach. Wśród jego najnowszych filmów jest m.in. „Wyspa strachu” Davida Twohy’ego, w którym wystąpili także Steve Zahn i Milla Jovovich, oraz niezależny film Gary’ego Yatesa „High Life”, który premierę miał na festiwalu w Berlinie w 2009 roku.

W 2007 roku Olyphant wystąpił w filmach „Hitman” i „Szklana pułapka 4.0”. „Hitman” w reżyserii Xaviera Gensa oparty był a popularnej grze komputerowej, w której Agent 47 (Olyphant) ucieka przez całą Europę Wschodnią przed Interpolem i agentami rosyjskich służb wojskowych. W „Szklanej pułapce 4.0” w reżyserii Lena Wisemana Olyphant grał Thomasa Gabriela, terrorystę, którego John McClane (Willis) próbuje powstrzymać przed atakiem na Stany Zjednoczone. Olyphant występował także w filmie „Dziewczyna z sąsiedztwa” u boku Elishy Cuthbert i Emile’a Hirscha oraz w „Go” Douga Limana. W filmografii Olyphanta są też takie filmy jak „Meet Bill”, gdzie wystąpił z Aaronem Eckhartem i Jessicą Albą, komedia romantyczna „Złów i wypuść”, w której wystąpił z Jennifer Garner, czy ekranizacja bestsellera Stephena Kinga „Łowca snów”. Olyphant grał także w filmach „Gwiazda rocka”, „60 sekund”, „Odwet”, „Krzyk 2” i „Życie mniej zwyczajne”. Telewizyjne role Olyphanta związane są m.in. z serialami „Mam na imię Earl,” „Sex w wielkim mieście” oraz „Kim jest Samantha?” Krytycy chwalili go także za rolę twardego, szlachetnego Setha Bullocka w wielokrotnie nagradzanym serialu „Deadwood”.

RADHA MITCHELL (Dr Judy Dutton) urodziła się w Australii. Jest wszechstronną aktorką, która po serii ról telewizyjnych zwróciła na siebie uwagę widzów i krytyków w świetnie przyjętym w Cannes i Sundance filmie „Miłość i inne nieszczęścia”. Wielbiciele horroru i fantastyki powinni ją doskonale pamiętać z głównej roli w „Pitch Black” – filmie, w którym zabłysnął także Vin Diesel – oraz z roli w filmie „Silent Hill”. Mitchell grała u boku Johnny’ego Deppa w „Marzycielu” Marca Forstera oraz dwie tytułowe role w „Melinda i Melinda” Woody’ego Allena. Ostatnio grała z Brucem Willisem w filmie „Surogaci”.

JOE ANDERSON (Russell Clank), zwrócił na siebie uwagę pierwszy raz na scenie teatrów w Londynie. Stamtąd trafił do filmu Agnieszki Holland „Kopia mistrza”, gdzie zagrał u boku Eda Harrisa. Następnie grał role m.in. w filmach „Across the Universe” Julie Taymor (musical z muzyką The Beatles) i „Control” (opowieść o Joy Division). Wśród jego najnowszych projektów są m.in. filmy „Amelia” u boku Hilary Swank i Ewana McGregora oraz „Love Happens” u boku Jennifer Aniston.

BRECK EISNER (reżyser) debiutował jako reżyser w 2005 roku przygodowym filmem akcji „Sahara”, w którym wystąpili Matthew McConaughey, Penélope Cruz, William H. Macy i Steve Zahn. W ciągu ostatnich 10 lat Eisner wyreżyserował ponad 100 filmów reklamowych, m.in. dla takich klientów jak Budweiser, Coke, Coors, Heineken, Kodak, McDonald’s, Pepsi i Sony. Nakręcił także pilota serialu „Beyond”, dwugodzinny film telewizyjny „Zbrodnie umysłu” oraz jeden z odcinków wielokrotnie nagradzanego serialu „Wybrańcy obcych” dla Sci-Fi Channel (m.in. Emmy dla najlepszego krótkiego serialu, Saturn dla najlepszej produkcji telewizyjnej, nominacje do Złotych Globów). Był także reżyserem pilota serialu „The Invisible Man” dla kanału Sci-Fi Channel.

SCOTT KOSAR (scenarzysta) jest autorem i współautorem scenariuszy do nowych wersji „Teksańskiej masakry piłą mechaniczną” (2003) i „ Amityville Horror” (2005) oraz filmu „Mechanik” (2004), w którym pamiętną rolę zagrał Christian Bale.

GEORGE A. ROMERO (producent wykonawczy) to kluczowa postać w rozwoju współczesnego horroru. Jego debiutancka „Noc żywych trupów” (1968) tchnęła w kino grozy nowe życie i zaskoczyła widzów nie tylko realizmem efektów specjalnych, ale i gorzkim satyrycznym komentarzem na temat społeczeństwa amerykańskiego w burzliwych czasach. Ten obraz jaki i nakręcone następnie „Świt żywych trupów”, „Dzień żywych trupów” - charakteryzują się humorem czarniejszym niż smoła, zaskakującą obsadą (był jednym z pierwszych reżyserów obsadzających czarnych aktorów w głównych rolach), bogatymi obserwacjami społecznymi, sceptycznym podejściem do mitu mężczyzny-macho i świetnym wyczuciem konwencji horroru. W gatunku, w którym powielanie cudzych pomysłów i banał są na porządku dziennym, Romero jest autorem oryginalnych fabuł i symbolem umiejętnej gry z konwencją.

Jego cykl filmów o żywych trupach, zapoczątkowany „Nocą żywych trupów”, to klasyka kina grozy, na której wychowało się kilka pokoleń widzów i twórców. Wśród innych ważnych filmów Romero wymienić trzeba też np. niekonwencjonalny horror wampiryczny „Martin”, w którym ani widz, ani główny bohater nie są pewni, czy oglądane na ekranie sceny dzieją się naprawdę, czy są jedynie fantazją dojrzewającego nastolatka opętanego burzą hormonów.

W 2004 roku Romero powrócił do tematu żywych trupów i odniósł na świecie kasowy sukces filmem „Ziemia żywych trupów”. W tym samym roku remake jego „Świtu żywych trupów” w reżyserii Zacka Snydera okazał się długo wyczekiwanym zastrzykiem świeżej (nomen omen) krwi w gatunku i początkiem nowej fali zainteresowania horrorem w hollywoodzkich studiach. W ostatnich latach Romero otrzymał nagrodę za osiągnięcia życia od całego szeregu instytucji, m.in. American Museum of the Moving Image, Festiwalu Filmowego w Turynie, magazynu grozy „Fangoria” i Nowojorskiego Festiwalu Horroru. Amerykańska Akademia Filmowa zaprosiła Romero do wygłoszenia tzw. George Pal Lecture na temat historii i filozofii kina grozy. Romero był pierwszym w historii reżyserem horroru, którego zaproszono do wygłoszenia oficjalnego wykładu dla członków Akademii.

MICHAEL AGUILAR (produkcja)

Jako producent i producent wykonawczy ma na swoim koncie takie filmy jak: „Afera poniżej zera” (2001), „Constantine” (2005), „Odlotowe dzieciaki” (2006), „Co się zdarzyło w Vegas” (2008).

ROB COWAN (produkcja)

Wyprodukował między innymi: „System” (1995), „Kroniki portowe” (2001), „Odwaga i nadzieja” (2006), „Zawodowców” (2008).

MAXIME ALEXANDRE (zdjęcia)

Operator, który sfilmował takie hity ostatnich lat jak: „Zakochany Paryż” (2006), „Wzgórza mają oczy” (2006), „Poziom -2” (2007), „Lustra” (2008).